علی معلم: فیلم‌های محفلی به سینمای ایران ضربه زده است

اخیرا در خبرها داشتیم که در جلسه دیدار شورای عالی تهیه‌کنندگان با رییس سازمان سینمایی برای تشکیل کمیته بحران سینمای ایران تفاهم شده است و «نسیم» در گفتگو با علی معلم به بررسی این موضوع پرداخته است. بخشی از فیلم‌های سینمای ایران برای مخاطب ساخته نمی‌شوند علی معلم؛ فعال و نویسنده حوزه سینما در گفت و گو با خبرنگار «نسیم» درباره چرایی ایجاد بحران در سینمای ایران گفت: معمولاً این اتفاقات تک علتی نیست.یکی از دلائل آن کیفیت و محتوای فیلمهاست. بخشی از فیلم‌های سینمای ایران اساساً برای مخاطب ساخته نمی‌شوند و من اسمشان را می‌گذارم فیلم‌های محفلی یعنی فیلم‌هایی که ما می‌توانیم در یک سالن کوچک و در یک محفل کوچکی نمایش بدهیم و این گونه فیلم‌ها مخاطب بزرگی ندارند و خوب این فیلم‌ها خودشان ضربه زدند. او می افزاید: منظورم از فیلم‌های محفلی همان فیلم‌هایی است که برای نمایش در یک جشنواره کوچک یا در یک سینما تک یا از این قبیل مناسبت‌ها مناسب است.

معلم ادامه داد: در این دو سه ساله فیلم‌هایی که در واقع فیلم‌های شبه رئال یا فیلم‌هایی هستندکه صرفاً یک موضوع اجتماعی را در یک مکان در بسته روایت می‌کنند رشد پیدا کرده واینها حوصله تماشاگر را سر برده اند. او با اشاره به اینکه دو نوع فیلم در سینمای ایران حوصله تماشاگر را سر برده توضیح داد: یکی فیلم محفلی و یکی فیلم سفارشی و فیلم سفارشی هم همین اشکال را پیدا کرده و همین زدگی را برای تماشاگر ایجاد کرده است. به گفته این فعال حوزه سینما برخی فیلم‌هایی که به سفارش ارگان‌ها ساخته می‌شوند یا برای ابراز شعار ساخته می‌شوند یا فیلم‌هایی که بر اساس جمع‌های محفلی و نظریات شخصی ساخته می‌شوند اینها هر دو به سینمای ایران ضربه زده اند. جریان اصلی‌ سینما را از دست دادیم معلم با اشاره به اینکه ما سینمای جریان اصلی‌مان را از دست دادیم و تهیه کنندگان جریان اصلی دیگر فیلم نمی‌سازند می افزاید: در واقع زمین بازی عوض شده وتا زمانی که سینمای ایران در مسیر واقعی بازار آزاد قرار نگیرد و تکلیفش را با مخاطب روشن نکند و سرمایه خصوصی در آن امنیت پیدا نکند این وضع ادامه خواهد داشت و من فکر می‌کنم که موقعیت ما تا آخر سال بدتر خواهد شد. مردم دیگر در سالن های کهنه فیلم نمی بینند دلیل دیگر بحران در سینمای ایران این است که در واقع درخواست‌های مردم در حال تغییر است یعنی قبلاً مردم در سالن‌های کهنه فیلم می‌دیدند ولی الآن نمی‌بینند یعنی تعداد کم سالن‌های مدرن در شهرهای مختلف ما یکی از دلائل ریزش تماشاگر است. معلم خاطرنشان کرد: البته بسته به کیفیت نمایش و سالن سینما برای مردم در روزگار جدید خواسته‌یشان هم تغییر کرده یعنی مردم دیگر حاضر نیستند در سالن کهنه‌ای که بو می‌دهد و مدیریت بدی دارد و در نقطه بدی از شهر است بروند. به گفته او در واقع یکی از بخش‌های مهم در ریزش مخاطب تغییر ذائقه نسل جدید برای سینما رفتن است که خوب به طور طبیعی می‌بینید الآن 70 درصد فروش فیلم‌های روی پرده در پردیس‌های سینمایی چه در تهران و چه در مشهد صورت می گیرد. معلم می افزاید: بخش دیگر بر می‌گردد به رقابت‌های زیادی که در حوزه سهم نمایشی در ایران وجود دارد. به هر حال وجود شبکه های ماهواره‌ ای و نیز بهترین کیفیت دی وی دی سبب می شود بخشی از میل مردم برای دیدن فیلم ارضا شود.

در ایران برای همه سلایق فیلم ساخته نمی شود او اضافه کرد: شما در نظر داشته باشید که ما مشکل اقتصادی هم داریم و بخش زیادی از مردم ایران الآن دچار بحران مالی هستند و قشر متوسط و زیر متوسط هزینه پرداخت سینمایشان زیاد شده و طبیعی است که این را از سبد خانواده‌شان کنار بگذارند چون با یک سی دی 4 هزار تومانی هم می‌توانند فیلم ببیند پس می‌روند به سمت نمایش خانگی و البته بخشی از این موضوع جهانی است ولی ما بخشی از مسائلمان بومی است. در دنیا شما می‌بینید بخش بزرگی از رشد گیشه سینما در دنیا مربوط به سینمای آی مکس و سی دی و... می‌شود یعنی رشد تکنولوژی نمایش در دنیا اتفاق افتاده ولی در ایران این اتفاق نفیتاده نکته دیگر مربوط به کیفیت و چینش فیلم‌ها است یعنی خود این سر و سامان بخشیدن به موقعیت نمایش فیلم در ایران یک نکته مهمی است که متأسفانه روز به روز آشفته‌تر می‌شود یعنی نشان دادن فیلم‌هایی برای مخاطبین متنوع در فصل های مربوط به آنها مهم است. به اعتقاد این کارشناس سینمایی؛ بخشی از تعطیلات ما در ایران نیز بر روی فرو ش فیلمها تاثیرگذار است و برای مثال امسال موتور فروش فیلمها تازه از 25 فروردین روشن شد و به همین دلیل فروش نسبت به گذشته ضعیف‌تر شد. معلم در بخش دیگری از این گفت و گو افزود: نکته دیگر مسئله تبلیغات و اطلاع رسانی است. در این وضعیتی که مسئله نمایش دارد که معلوم نیست فیلم روی پرده امروز دقیقا چیست خوب یک تهیه کننده چطور می‌تواند برای فیلمش اطلاع رسانی کند و تبلیغات نشریات و مطبوعات را داشته باشد و بیلبورد داشته باشد و همه اینها گران تر و گران تر می‌شود یعنی شما در تهران یک زمان بیلبورد را با یک میلیون تومان می‌توانستید بگیرید اما الآن باید با 10 میلیون تومان بگیرید.