چرا در ۷۰۰ روز گذشته هیچ سرمایه‌گذار خارجی به ایران نیامد؟!

کدخبر: 1010999

عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع) در یادداشتی که در اختیار خبرگزاری «نسیم» قرار داد نوشت: جذب سرمایه خارجی تا ۷۰ درصد ربطی به برداشته شدن تحریم‌ها ندارد و باید قانون بهبود فضای کسب و کار اجرایی شود

وقتی آب خوردن را به تحریم‌ها ربط می‌دهید چه طور توقع دارید سرمایه‌گذار خارجی به ایران بیاید؛ سرمایه گذارخارجی در کشوری که گیر آب و نان خود است سرمایه گذاری نمی‌کند/ متاسفانه جذب سرمایه را منوط به لغو تحریمها کرده است؛ حتی برخی ازدولتیها با اصراری که بر روی اثرگذاری تحریمها بر اقتصاد ایران دارند به سرمایه گذاران خارجی هم پالس منفی می دهند.

گروه اقتصادی خبرگزاری «نسیم»: یادداشت مهمان*: گزارش اخیر سازمان آنکتاد در خصوص کاهش جذب سرمایه خارجی از چند منظر قابل بررسی و ارزیابی است. اول اینکه سرمایه گذاری خارجی بر رشد اقتصاد ایران تاثیر خیلی زیادی ندارد. بررسی ها نشان می دهد که سهم حجم سرمایه گذاری خارجی در ایران هیچ وقت بیشتر از 0.8 و یا یک درصد تولید ناخالص ملی نبوده است. این واقعیت پاسخی برای برخی از دولتمردان است که فکر می کنند، سرمایه خارجی نوشدارویی برای اقتصاد ایران است. بعد از پیروزی انقلاب سرمایه گذاری خارجی حتی در زمانی که تحریمها کمتر بوده است، اثر زیادی بر اقتصاد ایران نداشته است. همچنین همواره بعد از انقلاب سهم نفت و گاز از سرمایه گذاری خارجی بیش از 75 درصد بوده و بیشتر این سرمایه گذاری ها برای حفاری و برداشت نفت خام بوده است.

اما نکته دوم که باید به آن توجه کرد این است که به طور کلی منایع سرمایه ای در خارج از کشور بسیار زیاد است. این منابع در سخت ترین شرایط تحریمها هم می تواند در خدمت اقتصاد کشور باشد و استفاده از آنها ربطی به تحریمها ندارد. یکی از نمونه های آن این است که در اوج تحریمها در سال 2012، 4.3 میلیارد دلار جذب سرمایه خارجی داشتیم، در شرایطی که در دو سال اخیر که تحریمها کمتر هم شده است و بعد از توافق ژنو که گشایش های مالی هم انجام شد، سرمایه گذاری خارجی به جای اینکه بیشتر شود، کمتر شده است.

استفاده از منایع سرمایه ای دنیا در شرایط تحریم و بعد از تحریم نیازمند یک دیپلماسی اقتصادی بسیار قوی است و این دیپلماسی اقتصادی در دولت یازدهم به شدت ضعیف است.

متاسفانه دولت یازدهم جذب سرمایه در داخل کشور به وسیله بخش خصوصی و همچنین سرمایه گذاری خارجی را منوط به لغو تحریمها کرده است. حتی برخی از آنها با اصراری که روی اثر گذاری تحریمها بر اقتصاد ایران دارند به سرمایه گذاران خارجی هم پالس منفی می دهند.

وقتی رئیس جمهور هم اصرار دارد که آب و نان مردم هم باید با از بین رفتن تحریمها در اختیارشان قرار بگیرد، معلوم است که سرمایه گذار خارجی فرار می کند. واقعیت این است که سرمایه گذاران خارجی در کشوری که گیر آب و نان خود است سرمایه گذاری نمی کنند.

کاهش 31 درصدی سرمایه گذاری خارجی در ایران در سال گذشته نسبت به سال اول دولت یازدهم و کاهش 50 درصدی آن نسبت به سال آخر دولت قبل حاصل رفتارهای مدیران ارشد دستگاه اجرایی کشور است.

به گزارش نسیم، اگر مدیران دستگاههای اجرایی کشور با مقاومت از اقتصاد کشور دفاع کنند و بگویند تحریمها هیچ اثری بر اقتصاد کشور ندارد، سرمایه گذار خارجی، برای سرمایه گذاری در کشور قوت قلب می گیرد. سرمایه گذاران خارجی به دنبال سرمایه گذاری در یک کشور مقاوم هستند،کشوری که تلاطم های بین المللی مانند تحریم روی آن اثر چندانی نمی گذارد.

نوع تاکید مسئولان بر فلج کننده بودن تحریمها باعث شده است که سرمایه گذار خارجی علاقه ای به سرمایه گذاری در یک کشور ویران را نداشته باشد.

نکته دیگری که باید به آن توجه شود این است که دولتمردان بدانند که سرمایه های دنیا تنها در غرب نیست و نباید تنها برای جذب سرمایه خارجی با اروپا و امریکا ارتباط برقرار نماییم.

در حال حاضر همه اقتصاددانان جهان بر این مسئله تاکید دارند سرمایه های جدید که قصد ورود و جانمایی به کشورهای مختلف را دارند، در شرق دنیا قرار دارند. چین، تایلند کره ، هنگ کنگ و امثال این کشورها اصلی ترین دارندگان این سرمایه ها هستند. این بخش از سرمایه ها در شرایط تحریم هم حاضرند با ما کار کنند. در حال حاضر چین 3.7 تریلون دلار منابع سرمایه گذاری خارجی دارد که آماده سرمایه گذاری است. جالب اینجاست این منابع در شرایط تحریم هم محدود نشده اند. دولتمردان ما این سرمایه ها را فراموش کرده اند و حتی از ورود آنها به کشور به هوای جذب سرمایه های غربی جلوگیری می کنند. این رویه باید تغییر کند تا وضعیت سرمایه گذاری خارجی در کشور بهبود پیدا کند.

نکته چهارم سکوت دولتمردان در خصوص سرمایه گذاری خارجی در دو سال اخیر است . چرا دولتمردان سکوت کرده اند و قصد ندارند جزئیات سرمایه گذاری خارجی در کشور را شفاف سازی کنند؟ برخی بررسی ها نشان می دهد که صنعت و کشاورزی جایگاهی در سرمایه گذاری خارجی در دو سال اخیر نداشته اند. چرا دولتمردان نتوانستند در این بخش ها سرمایه ای جذب کنند. در حال حاضر گزارش آنکتاد و وضعیت اقتصادی کشور نشان می دهد که شعار دیپلماسی باز دولت سودی برای اقتصاد کشور نداشته و تنها در حد شعار باقی مانده است.

اما نکته آخر این است که جذب سرمایه خارجی تا 70 درصد ربطی به برداشته شدن تحریمها ندارد و باید قانون بهبود فضای کسب و کار اجرایی شود تا با بهبود فضای کسب و کار در کشور جذب سرمایه گذار خارجی عملی شود. اگر دولتمردان و مسئولان سازمان سرمایه گذاری خارجی به این 5 نکته توجه کنند مطمئنا گزارش سال 2015 سازمان آنکتاد در خصوص سرمایه گذاری خارجی در کشور ما بسیار بهتر از وضع فعلی خواهد شد.

* دکتر حجت اله عبدالملکی عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع)

ارسال نظر: