عرفان‌پور: مولفه‌ها و شاخصه‌های شعر انقلاب باید مشخص باشد

به گزارش «نسیم»، میلاد عرفان‌پور، شاعر، درباره ضرورت تعیین مولفه برای شعر انقلاب گفت: وقتی یک پسوند را به شعر اضافه می‌کنیم و مثلا می‌گوییم شعر انقلاب یا شعر اعتراض یا شعر مقاومت و ... این پسوندها یک معنای اضافی را به شعر بار می‌کند و این معنا نیاز به مشخص‌سازی و بیان ویژگی دارد. یعنی باید بتوانیم شاخصه‌های آن معنا و مفهوم را روشن سازیم.

وی ادامه داد: مثلا وقتی می‌گوییم شعر انتفاضه، این واژه انتفاضه یک معنای دقیق و مشخص دارد؛ یا وقتی می‌گوییم شعر مقاومت آمریکای جنوبی باز هم این مفهوم اضافی کاملا معنادار است و ویژگی‌هایی دارد. بنابراین هر عنوانی قطعا باید معنایی داشته باشد و هر معنایی هم دارای ویژگی‌ها و مولفه‌هایی است.

این شاعر جوان اظهار کرد: بنابراین قطعا شعر انقلاب اسلامی مولفه‌ها و ویژگی‌هایی دارد و برای صراحت و روشنی بخشیدن به شعر انقلاب باید این مولفه‌ها و شاخصه‌ها را تعیین کرد و روشن ساخت. چون اگر هم، ما این مولفه‌ها را تعیین کنیم یا نکنیم، به خود آن مولفه‌ها لطمه‌ای وارد نمی‌آید؛ آن مولفه‌ها هستند و وجود دارند، چه ما آن‌ها را بشناسیم و بیان کنیم، چه آن‌ها را ناشناخته رها کنیم.

عرفان‌پور با بیان اینکه در سال‌های اخیر تلاش شده از منظرهای مختلف شعر انقلاب اسلامی تعریف شود، گفت: عده‌ای ادعا کردند که شعر انقلاب صرفا همان اشعاری است که بعد از پیروزی انقلاب سروده شد و از بهمن‌ماه سال 57 تا کنون سروده شده و رواج پیدا کرده است؛ اما به نظر من و بسیاری از متخصصان امر، این تعریف از شعر انقلاب اسلامی صراحتا غلط است.

وی افزود: پاشنه آشیل این تعریف آنجاست که اگر فرض کنید که در دهه 60 شاعری بوده باشد که بر علیه آموزه‌های انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و امام خمینی(ره) شعر گفته باشد، باز هم ما بر مبنای این تعریف باید او را شاعر انقلابی قلمداد کنیم که چنین چیزی بسیار مضحک و بی‌معنی است.

این رباعی‌سرا با اشاره به تعریف دیگری که از شعر انقلاب ارائه شده است، گفت: تعریف دیگری هم وجود دارد که بر مبنای آن فقط باید هر شعری را که مربوط به واقعه انقلاب اسلامی و وقایع مرتبط با آن از جمله دفاع مقدس و... باشد، شعر انقلاب دانست. این تعریف هم پذیرفته نیست؛ زیرا از نظر ما پسوند انقلاب اسلامی یک پسوند گفتمانی است، نه پسوندی که فقط بر یک واقعه تاریخی صدق کند.

وی درخصوص تعریف پذیرفته‌شده از «شعر انقلاب» گفت: تعریفی که ما می‌پسندیم و طرفداران زیادی هم دارد و صاحب‌نظرانی مانند آقای سنگری هم این را در آثارشان تبیین کرده‌اند این است که شعر انقلاب شعری است که در ذیل اهداف و آرمان‌ها و چارچوب‌های انقلاب اسلامی سروده شده باشد.

عرفان‌پور تعریف اخیر را متعادل و معقول خواند و گفت: در این تعریف می‌توان به راحتی شعرهایی را که در زمینه فرهنگ و آموزه‌های اسلامی سروده می‌شود در همین چارچوب انقلاب اسلامی مشترک دانست و از آنجا که انقلاب اسلامی از آموزه‌های دین اسلام بهره می‌برد لذا از هم جدا نیستند و در یک چارچوب قرار می‌گیرند.

وی در پایان گفت: بنابراین من فکر می‌کنم مهم ترین مولفه شعر انقلاب اسلامی همین همسویی شعر با اهداف و آرمان‌ها و چارچوب‌های انقلاب اسلامی است. و اگر شعری در این چارچوب‌ها و اهداف قرار بگیرد شعر انقلاب اسلامی است و هیچ محدودیت موضوعی و قالبی نخواهد داشت.