جزئیات تشکیل دادگاه ویژه کتاب از زبان سخنگوی وزارت ارشاد
حسین نوشآبادی در گفتگو با «نسیم»، بیان کرد: تنها پیشنهاد دادگاه ویژه کتاب را ارائه کردهایم، تصمیم نهایی با قوه قضاییه است/ لایحه جامع حقوق مالکیت ادبی و هنری در صورت تبدیل به قانون، بسیاری از مشکلات هنرمندان را در حوزه حق تکثیر رفع خواهد کرد
حسین نوش آبادی در گفتگو با «نسیم»، در خصوص تشکیل دادگاه کتاب و ساز و کار قانونی این موضوع گفت: حدود شاید 50 سال است که از تصویب قانونی تحت عنوان قانون حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان میگذرد. در واقع این قانون که سال 48 تصویب شده در مقام حفظ حقوق مؤلفان و مصنفان است .
وی افزود: پدیده سرقت ادبی و اصطلاح کتابسازی و تکثیر غیر مجاز کتاب یک موضوع جدیدی نیست، تکثیر و انتشار غیر قانونی و کپی برداری از آثار و محصولات فرهنگی دیگران یک تخلف است و یک جرم محسوب میشود .
سخنگوی ارشاد ادامه داد: صاحب اثر نسبت به آثار خود هم حق مادی دارد و هم حق معنوی، نقض حقوق مادی و معنوی صاحبان آثار و محصولات فرهنگی جرم و قابل تعقیب است؛ چون کتاب ارزشمندترین میراث فرهنگی بشری و ابزار انتقال هم دانش و هم معرفت است و هم بیان کننده اندیشهها و آرمانهای انسانی است. تعرض به کتاب به هر شکلی بدون رضایت صاحب اثر تخلف و جرم است و کسی حق ندارد کتاب را تکثیر و توزیع غیر قانونی کند و در واقع بدون رضایت و بدون هماهنگی با ناشر یا با نویسنده اقدام به چاپ و تکثیر و توزیع آن کتاب کند.
نوش آبادی افزود: ما برای کسانی که صاحب اثر هستند و هم کسانی که ناشر اثر مکتوب هستند و هم کسانی که توزیعکننده و فروشنده آثار فرهنگی و کتاب به شمار می روند، یک جایگاه ارزشی قائلیم؛ چرا که اعتقاد داریم ناشرین کتاب و کتابفروشیها سربازان و پرچمداران حوزه فرهنگ هستند .
وی با اشاره به پیشنهاد معاونت فرهنگی ارشاد برای تشکیل دادگاه کتاب گفت: این بحثی که الان مطرح شده، یک پیشنهادی است که همانطور که قوه قضائیه برای برخی دستگاهها و نهادها دادگاه یا دادسرای ویژه تشکیل داده برای کتاب هم با توجه به اهمیت و جایگاهی که هم اهل قلم و هم نویسندگان دارند، رسیدگی به مشکلات حقوقی و قضایی آنها یک در یک دادگاهی تحت عنوان دادگاه یا دادسرای کتاب رسیدگی شود .
سخنگوی وزارت ارشاد تاکید کرد: این دادسرا می تواند کمکی برای اهل قلم و اهل کتاب و کسانی که در حوزه چاپ و نشر و توزیع کتاب هستند، باشد؛ چرا که افراد متخلف این حوزه در این دادگاه یا دادسرا به مسائل شان به طور ویژه رسیدگی شود .
نوش آبادی اضافه کرد: ضرورت تاسیس دادگاه کتاب به خاطر این است که هم کتاب اهمیت زیادی دارد و هم یک تعداد قاضی یا قضاتی که آموزش دیده، با تجربه هستند در حوزه فرهنگ و کتاب اشراف داشته باشند به مسائل بخش و هم جایگاه و شأن و منزلت صاحبان آثار و اصحاب فرهنگ و کتاب را احاطه داشته و خوب داوری کنند. همچنین باید قاطعانه با ناقضین حقوق مالکیت فکری یعنی همان حوزه حقوق مالکیت ادبی هنری برخورد کنند.
وی به لایحه جامع حقوق مالکیت ادبی و هنری اشاره کرد و افزود: لایحه جامع حقوق مالکیت ادبی و هنری در دولت یازدهم به تصویب رسید و مراحل قانونی خود را در مجلس طی میکند که قانون کامل و جامعی است و به مسائل حقوقی و صنفی مؤلفان و مصنفان و هنرمندان پرداخته است .
سخنگوی ارشاد تاکید کرد: در سال 92 در جریان بازدید رهبر معظم انقلاب از نمایشگاه کتاب از طرف هیئت مدیره اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران پیشنهادی به رهبر معظم انقلاب در قالب یک نامه تقدیم شد که پیشنهاد دهندهها درخواست داشتند دادگاهی مانند دادگاه مطبوعات برای کتاب هم تأسیس شود که هیئت منصفه داشته باشد تا دادگاه بتواند به طول عادلانه و دقیق در حوزه کتاب رسیدگی کند .
نوش آبادی گفت: به هر حال باید با کسانی که دست به غارت سرمایههای فکری و معنوی دیگران میزنند برخورد جدی شود؛ جرم آنهایی که به سرمایههای معنوی و فکری تعرض میکنند کمتر از کسانی که سرمایههای مادی مثل پول و اموال دیگر را سرقت میکنند، نیست. به هر حال وقتی کسانی به فکر و اندیشه و آثار فرهنگی دیگران که کتاب مهمترین آنها هست، تعرض میکنند، جرمشان باید سنگین باشد .
وی همچنین به قانون حقوق مؤلفان ومصنفان و هنرمندان که سال 48 تصویب شده، اشاره کرد و افزود: ماده 23 این قانون میگوید که هر کس تمام یا قسمتی از اثر دیگری را که مورد حمایت این قانون است به نام خود و یا به نام پدیدآورنده بدون اجازه او و یا عالماً و عامداً به نام شخص دیگری غیر از پدیدآورنده نشر یا پخش و عرضه کند، به حبش تعزیری از 6 ماه تا 3 سال محکوم است. همچنین در ماده 29 همین قانون آمده که مراجع قضایی میتوانند ضمن رسیدگی به شکایت شاکی خصوصی نسبت به جلوگیری از نشر و پخش و عرضه آثار مورد شکایت و ضبط آن دستور لازم را وزارت دادگستری بدهد .
سخنگوی وزارت ارشاد افزود: حالا با توجه به اینکه ما هم قانونش را داریم و هم در آینده نزدیک لایحه جامع حقوق مالکیت ادبی هنری در مجلس به سرانجام میرسد؛ این مهم یک قانون جامع و کامل در مورد حقوق فرهنگی و خالقان آثار و مصنفان ومؤلفان و محققین خواهد بود و فکر میکنم نیاز است تا یک دادسرای ویژه یا یک دادگاه خاص برای کتاب در قوه قضائیه تشکیل شود البته در حال حاضر ما دادسرای فرهنگ و رسانه را داریم؛ منتهی الآن دادسرا مراحل اولیه در بحثهای تخلفات را انجام میدهد و بعد پرونده تخلف به دادگاه ارسال می شود؛ به هر حال باز دادگاه عمومی و با حضور هیئت منصفه مسائل مربوط به کتاب رسیدگی میشود .
نوش آبادی در خصوص زمان تشکیل این دادگاه و هماهنگی با قوه قضاییه گفت: این باید در حوزه قضائی تصمیمسازی و تصمیمگیری شود و ما پیشنهاد دادیم و قوه قضائیه مسئول رسیدگی به این مسائل است و تاسیس دادگاه و یا دادسرای خاص و ویژه در حوزه تصمیمگیریهای قوه قضائیه به شمار می رود؛ ما تنها پیشنهاد ایجاد آن را دادیم و اینکه چقدر این مسئله امکان عملیاتی شدن د ارد را باید مسئولان و مقامات حوزه قضائی مورد توجه قرار داده و دنبال کنند.