عدم تخصص تیم مذاکره کننده هسته‌ای در مسائل بانکی بلای جان دولت روحانی شد

به گزارش « نسیم آنلاین » همکاری‌های بانکی بین ایران و اروپا با وجود اجرای تعهدات برجام توسط ایران همچنان مختل است و گشایش در این همکاری‌ها در انتظار چراغ سبز آمریکاست.

حسن روحانی، رئیس جمهور روز یکشنبه این هفته در نشستی با خبرنگاران، با اشاره به برخی گزارش‌ها درخصوص عدم‌تمایل بانک‌های بین‌المللی برای همکاری با بانک‌های ایران گفت: آمریکایی‌ها باید در این زمینه فعال‌تر باشند و به همه آنها با تأکید اعلام کنند در معامله با ایران آزاد هستند. در این حال برخی مقامات ازجمله سیدکمال سیدعلی، مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات خبر داده که علت عدم‌امکان گشایش ال سی دلاری، موانع تبدیل و تسویه آن از کانال خزانه‌داری آمریکاست.

سوئیفت و ال‌سی در پرده ابهام

چرایی عدم تمایل بانک‌های اروپایی به همکاری با ایران موضوعی است که میرمحمد صادقی، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی درباره آن می‌گوید: بعضی از بانک‌های اروپایی احتیاط می‌کنند و هنوز آماده همکاری با بانک‌های ایران نیستند. به گفته میرمحمد صادقی، در حال حاضر مقداری ال سی باز شده و دسترسی به سوئیفت به‌وجود آمده، اما این مسئله هنوز برای همه بانک‌های ما جامع نیست و عمومیت ندارد. میرمحمدصادقی خاطرنشان کرد: مشخص است که آمریکا هیچ تضمینی به بانک‌های اروپایی نمی‌دهد.

گره‌گشایی بانکی با مذاکره مستقیم

اما احمد حاتمی یزد، از کارشناسان بانکی ایران درباره ابهام‌های ایجاد‌شده بر سر همکاری‌های بانکی ایران و اروپا می‌گوید: بانک‌های اروپایی در 10سال گذشته بابت همکاری با شبکه بانکی ایران بیش از 50میلیارد دلار از سوی آمریکا جریمه شده‌اند و ترس آنها وقتی برطرف می‌شود که مطمئن باشند درصورت همکاری دوباره با ایران جریمه نخواهند شد.

این مدیر اسبق بانک صادرات ایران، راه‌برون‌رفت از مشکل را مذاکره مستقیم بین ایران و آمریکا و نه اروپا برای شفاف‌کردن همکاری‌های بانکی بین کشورمان و بانک‌های بزرگ بین‌المللی دانست و تأکید کرد: هرچند تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با تخصص و برجستگی توانستند مذاکرات هسته‌ای را به فرجام برسانند، اما نبود تیمی از کارشناسان و خبرگان برجسته پولی و بانکی در جریان مذاکرات باعث شده تا ابهام و تردیدهایی در روابط بانکی ایران و دنیا ایجاد شود.

این کارشناس بانکی چالش دیگر بر سر توسعه روابط بانکی ایران و اروپا را تغییر در مقررات بین‌المللی ناظر بر بانک‌های دنیا و اعمال استانداردهای جدید دانست و با اشاره به توافق بانک‌های معتبر جهان برای اجرای توافقنامه بازل 3تا سال 2018 تأکید کرد: براساس موافقت‌نامه بازل 3کنترل‌ها و ضوابط پیچیده‌ای بر فعالیت بانک‌ها اعمال خواهد شد تا جلوی برخی موارد ازجمله تأمین مالی تروریسم، پولشویی و... گرفته شود و هر تراکنش بانکی قابل رصد و پیگیری باشد.

حاتمی یزد با اشاره به غفلت بانک‌های ایران در اجرای مقررات بازل 2طی 10سال گذشته گفت: البته اجرایی کردن این ضوابط دارای پیچیدگی‌های حقوقی و فنی زیادی است و بانک‌های معتبر دنیا حاضر نخواهند شد با بانک‌هایی که این استانداردها را اجرایی نکرده‌اند، همکاری کنند چرا که به اعتبار بین‌المللی آنها لطمه وارد می‌شود. حاتمی یزد، درباره استفاده بانک‌های ایران از خدمات ارتباطی سوئیفت برای مخابره پیام‌های بانکی هم تأکید کرد: واقعیت این است که شبکه بانکی به سوئیفت وصل شده و مشکلی از این حیث وجود ندارد، تنها مشکل اینجاست که برخی بانک‌های خارجی با وجود دریافت پیام‌های مخابره شده از سوی بانک‌های ایران از تأیید آن سرباز می‌زنند که این مشکل هم به‌تدریج و در نتیجه رایزنی‌ها و موافقت‌های بین بانکی قابل حل است.

پاسخ سیف به ابهام‌ها

اما در این میان مقامات دولتی و بانکی هم پاسخ خاص خود را دارند. ازجمله ولی‌الله سیف رئیس‌کل بانک مرکزی هم گفت: طبیعی است که بانک‌های اروپایی به‌دلیل شبکه بسیار گسترده کارگزاری که قبل از تحریم در ایران وجود داشت با ابهاماتی مواجه باشند و همین امر مراوده بانکی را کمی کند می‌کند. وی سه‌شنبه شب در حاشیه همایش شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی گفت: تمامی بانک‌ها در آغاز کار با یک‌سری سؤالات و ابهامات مواجهند و تجربه نشان می‌دهد زمانی که برای آنها مسائل را توضیح می‌دهیم ابهامات آنها رفع می‌شود.

به گزارش ایرنا، سیف تأکید کرد: البته اینکه چه زمانی به‌طور کامل این ابهامات رفع شود، مورد ارزیابی قرار نگرفته چرا که در یک دوره طولانی به شبکه کارگزاری گسترده‌ای رسیده‌ایم و در حال حاضر ارتباط کارگزاری بانک‌های ایرانی در حال گسترش است.وی ادامه داد: بسیاری از بانک‌های اروپایی اشتیاق فراوانی برای همکاری مشترک با سیستم بانکی ایران دارند ولی برخی از آنها همچنین در حال بررسی شرایط هستند. درهرحال بانک‌ها مجهز به سیستم پیام رسان سوئیفت هستند. وی با بیان اینکه نباید فکر کنیم همه مشکلات بانکی باید یک شبه حل شود، گفت: برخی از ایرادات غیراصولی به برقراری روابط بانکی با ایران دارند که با مراجعه به اوفک (وزارت خزانه داری آمریکا)، تأییدیه‌های لازم را دریافت کرده و در این رابطه مشکلی وجود ندارد.

خزانه‌داری آمریکا مانع گشایش

معاون اسبق ارزی بانک‌ مرکزی هم با اشاره به گشایش ال‌سی غیردلاری توسط بانک‌های ایرانی گفت: بانک‌ها با دلار نمی‌توانند ال‌سی گشایش کنند، اما با یورو و ارز‌های دیگر امکان‌پذیر است که آن هم منوط به پذیرش بانک طرف مقابل است. به گزارش فارس، سیدکمال سیدعلی افزود: علت عدم‌امکان گشایش ال سی دلاری، موانع تبدیل و تسویه آن از کانال خزانه‌داری آمریکاست. وی تأکید کرد: بانک‌های خارجی هنوز با نگرانی به این مسئله برقراری ارتباط با بانک‌های ایرانی نگاه می‌کنند.

منبع: همشهری