آیا حل بحران سوریه بر مبنای "شورای نظامی" صورت می‎گیرد؟

گروه بین الملل « نسیم آنلاین »- توافقات بر سر پرونده سوریه که روی میز مذاکرات ژنو قرار دارد، دیگر از مرز گمانه‌زنی فراتر رفته است، بویژه اینکه اکنون همزمان با ازسرگیری مذاکرات ژنو، منابع رسانه‌ای و غیر رسانه‌ای از توافقات روسیه و آمریکا بر سر پیش نویس "شورای نظامی" خبر می‌دهند و آن را مقدمه ای برای حل سیاسی بحران سوریه عنوان می‌کنند.

روزنامه فرامنطقه‌ای "الحیاة" اخیرا از توافق محرمانه آمریکا و روسیه با تشکیل "شورای نظامی مشترک" ارتش سوریه و گروه‌های مسلح مخالف خبر داد و در این باره نوشت: توافقی میان مخالفان و نظام سوریه برای حفظ نهادهای حکومتی با وجود اختلاف نظر درباره چگونگی اصلاح و بازسازی ارتش و دستگاه‌های امنیتی وجود دارد. میخائیل بوگدانف معاون وزیر خارجه روسیه نیز در این باره گفته که فکر تشکیل شورای نظامی مشترک بین ارتش سوریه و گروه‌های مسلح مخالف در بین گزینه‌های مطرح شده در آینده وجود دارد.

روزنامه "السفیر" چاپ لبنان با انتشار مقاله‌ای با عنوان "حل بحران سوریه بر اساس شورای نظامی" نوشت: به غیر از تشکیل شورای نظامی مشترک، بر سر تشکیل "شورای ریاستی" شامل رئیس و معاونان وی و تشکیل "شورای انتقالی" نیز توافقاتی صورت گرفته است.

این روزنامه لبنانی به نقل از منابع رسمی وابسته به معارضان سوریه گزارش داد که واشنگتن و مسکو گام‎هایی را در خصوص عملیات تشکیل شورای نظامی برداشتند و کشورهای تاثیر گذار در تحولات سوریه نیز به آن واقف هستند.

منابع معارض تاکید کردند که "تاکنون اقدامی برای اجرای طرح تشکیل شورای نظامی مشترک صورت نگرفته است، اما این طرح که از سه سال گذشته مطرح شده است، اکنون به مرحله پیشرفت رسید."

معارضان سوری به السفیر گفتند که "ساختار شورای نظامی مشترک شکل گرفته است و در آن 70 درصد از فرماندهان نظامی ارتش سوریه حضور دارند. مذاکره با افسران جداشده حاضر در ترکیه و اردن در حال انجام است و با نمایندگان گروه های معارضان داخلی نیز گفتگوهایی صورت گرفت."

روزنامه لبنانی نوشت: کسانی که بر پیشرفت در مذاکرات مربوط به تشکیل شورای نظامی تاکید دارند، معتقدند که ادامه طرح سازمان ملل درباره آتش بس در سوریه و پایندی نسبی دو طرف به آن نشان می دهد که قبلا توافقاتی بر سر تشکیل شورای نظامی صورت گرفت.

از سوی دیگر، یک منبع معارض سوری به السفیر گفته که "موضوع شورای نظامی اکنون مطرح است"، اما دیگر "قابل توجیه نیست". وی گفت: این طرح چند ماه گذشته چند ماه گذشته دقیقا پایان سال گذشته میلادی قبل از تشکیل هیات مذاکرات معارضان در ریاض مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

این منبع معارض می گوید: دیگر نیازی به طرح شورای نظامی نیست به این دلیل که هیات مذاکرات معارضان می توانند اجرای آتش بس را ضمانت کنند و با وجود نقض‌های پراکنده آتش‎بس به آن پایبند هستند.

در همین حال، یک منبع نزدیک به هیات مذاکرات دولت سوریه در ژنو به "زیاد حیدر" خبرنگار السفیر گفته که "طرح تشکیل شورای نظامی مشترک چه در دیدارهای کنونی و چه دیدارهای قبلی، مطرح نشده است".

منذر ماخوس سخنگوی "هیات نمایندگی معارضان در مذاکرات ژنو" گفته که اخبار مربوط به تشکیل شورای نظامی در حد "شایعه" است.

السفیر به نقل از منابع دیپلماتیک غربی نوشته که در جریان توافقات سری آمریکا و روسیه درباره مرحله انتقالی نیز بحث و گفتگو شده است و طرف آمریکایی درصد دستیابی به توافق با مسکو بر سر مرحله انتقالی قبل از سپتامبر است.

منابع دیپلماتیک غربی همچنین می گویند که طرفین همچنین درباره ابقای طولانی مدت یا کوتاه مدت بشار اسد رئیس جمهور سوریه توافقاتی انجام دادند.

معارضان تاکید دارند که در مذاکرات ژنو باید روند انتقال سیاسی در سوریه با روی کار آمدن یک هیأت ریاستی و کابینه حکومتی با صلاحیت‌های کامل آغاز شود، اما "دی میستورا" می‌گوید که برای آغاز روند انتقال سیاسی، بشار اسد باید در سمت خود باقی بماند.

استیفان دی میستورا نماینده سازمان ملل در امور سوریه به معارضان گفته که این پیشنهاد "از خارج" چارچوب توافقات جاری آمده است و "به من منتقل" شده است.

منابع دیپلماتیک در ژنو درباره جزئیات طرح جدید سازمان ملل برای بقای اسد در قدرت اعلام کردند که این اقدام به شرط انتخاب سه معاون از سوی معارضان برای اسد امکانپذیر است، اما معارضان سوری با این طرح مخالفت کردند.