گزارش "میدل‌ایست آی" از قصور کشورهای اروپایی؛
تنها گورستان‌های اروپایی چشم به راه پناهجویان است!
در یونان، گورهای خالی حفر شده در انتظار پناهجویانی است که قرار است در آینده‌ای نه چندان دور در مدیترانه غرق شوند؛ این گورهای خالی ثابت می‌کنند که بحران پناهندگی در آینده نزدیک به پایان نخواهد رسید.
گروه بین الملل « نسیم آنلاین »- پایگاه اینترنتی «میدل ایست آی» در مقاله‌ای به قلم "کریس دویل"، مدیر "شورای تفاهم اعراب و انگلیس" نوشت:
اروپا به هیچ یک از از تعهدات قانونی و اخلاقی خود در قبال پناهندگان فراری سوریه، عراق و مناطق دیگر، پایبند نبوده است. پشت گورستان قدیمی مسلمانان در حومه شهر «کاس» در جزایر یونان گورهای تازه حفر شده‌ای وجود دارد که حدود نیمی از آنها سنگ مزار دارند. بیشتر این سنگ‌ها اما نه همه، اسم دارند.
در اینجا 37 پناهنده به خاک سپرده شده است که از بدروم، سواحل ترکیه گریخته بودند و در آب‌های دریای اژه غرق شدند. بیشتر آنها اهل سوریه هستند اما عده‌ای افغان و عراقی نیز در اینجا به چشم می‌خورد. بستگان پناهندگانی که گورهای بی‌نام و نشان دارند قول دادهاند که هنگامی که استطاعت مالی کافی برای تهیه سنگ مزار پیدا کردند، بازگردند.
دلخراش‌ترین بخش این گورستان، ردیفی از گورهای خالی حفر شده برای پناهندگانی است که قرار است در آینده غرق شوند. این گورهای خالی ثابت می‌کنند که بحران پناهندگی در آینده نزدیک به پایان نخواهد رسید.
در بحبوحه بحران پناهندگان در تابستان گذشته، 15 هزار پناهنده راهی شهر «کاس» شدند. عده زیادی از آنها این شهر را ترک کردند و در حال حاضر 677 نفر در این جزیره زندگی می‌کنند. آنها در این برزخ گیرافتاده‌اند و امید چندانی برای ادامه راه آنها نیست. یکی از آنها امیدوارانه از من پرسید، «نظر شما در مورد ایرلند چیست؟»
مطمئنا این مهاجران از کسانی که هنوز در سوریه و زیر بمب‌ها و محاصره گیر افتاده‌اند، خوش شانس‌تر هستند اما هر یک از این مهاجران، داستانی حماسی از درد و رنج و وحشت دارد که متعلق به خود آنهاست. بسیاری از این افراد از طبقه متوسط جامعه و تحصیل کرده هستند که امیدی برای یافتن کار مناسب و ادامه تحصیل فرزندان خود ندارند.
سیستم موجود در اروپا به تعهدات خود در قبال بسیاری از این پناهندگان پایبند نبوده است. این یکی از یافته‌های مهم آخرین گزارش «کمیته منتخب امور داخلی پارلمان انگلیس» است که در هفته جاری منتشر شد. خواندن این گزارش برای آن عده‌ای که معتقدند کشورهای ثروتمندتر از جمله انگلیس، مسئول‌اند که سهم عادلانه خود در قبال پناهندگان را پرداخت کنند، چندان خوشایند نیست.
در سطح اتحادیه اروپا، به جز چند کشور مانند آلمان و سوئد، قصور و کوتاهی کشورها شرم‌آور بود. کشورهای اتحادیه اروپا به تعهدات و وظایف خود برای کمک به کشورهای جنوب مدیترانه مانند یونان و ایتالیا عمل نکردند و به طور فزاینده‌ای به نظر می‌رسد که آنها به توافقنامه اتحادیه اروپا با ترکیه نیز پایبند نخواهند بود. ترکیه تا به امروز با بازگشت 400 پناهنده از یونان موافقت کرده است اما اتحادیه اروپا تا ماه می، تنها 177 نفر را اسکان داده است. پناهندگانی که من در شهر «کاس» با آنها صحبت کردم، از بازگشت به ترکیه، حداقل در شرایط بحرانی پس از کودتای شکست خورده، وحشت داشتند.
* کشورهای اروپایی از پذیرش پناهجویان شانه خالی میکننددر نتیجه اقدامات ترکیه، اتحادیه اروپا تا اندازه‌ای از این کار شانه خالی کرده است، اما به طرز قابل توجهی این مسئله به دلیل موانعی است که کشورهای عضو در مرز یونان-مقدونیه ایجاد کرده‌اند. تا آوریل 2016، تعداد مهاجرانی که وارد یونان می‌شدند، 90 درصد کاهش یافت. به گفته این کمیته، واکنش اتحادیه اروپا کند بود اما در واقع تمایلی برای این کار نداشت. بسیاری از ناظرین پیش‌بینی کرده‌اند که این توافق هرگز عملی نخواهد شد.
این کمیته تلاش‌های انگلیس را نیز محکوم کرد. دیوید کامرون، نخست‌وزیر وقت انگلیس، با تاخیر زیادی در سپتامبر 2015، اعلام کرد که این کشور، تحت برنامه اسکان مجدد افراد آسیب‌پذیر سوریه، در طول 5 سال، 20 هزار پناهنده سوری را در کشور خود می‌پذیرد. این طرح، به طورتعمدی و منحصر به انگلیس برای جلوگیری از شرکت این کشور در یک طرح گسترده‌تر اتحادیه اروپا، معرفی شد.
تا ماه مارس 2016، تنها 1602 نفر تحت این برنامه اسکان داده شدند. این کمیته اعلام کرد که انگلیس، هدف کامرون را برآورده نمی‌کند. نه تنها در مورد این مسئله، بلکه پیش از آن در ماه می، کامرون به پارلمان گفته بود که کشورش، پناهندگان کودک بدون همراه در اروپا را اسکان خواهد کرد. با توجه به اینکه «یوروپل» تخمین زده است که در اتحادیه اروپا 85 هزار کودک مهاجر بدون همراه وجود دارد که از این تعداد، حدود 10 هزار نفر از آنها گم شده و بسیاری از آنها مورد سوءاستفاده قرار گرفته‌اند، نیاز مبرمی به این کار بود.
تعداد پناهندگانی که مناطق مختلف انگلیس قبول کرده‌اند، متفاوت است. اسکاتلند تاکنون 610 پناهنده سوری را قبول کرده اما در لندن تنها 4 بخش از مجموع 33 بخش، عده کمی را پذیرفته‌اند. این سوال به وجود می‌آید که چرا برخی از مناطق انگلیس، تقریبا هیچ پناهنده‌ای را قبول نمی‌کند؟ استدلال ضد در پاسخ به این سوال این است که مقامات محلی با محدودیت بودجه و کمبود خانه مواجه هستند.
از همه‌پرسی 23 ژوئن تاکنون، با پیروزی کمپین خروج از اتحادیه اروپا، سیاست‌های موجود تاحدودی بیشتر به خاطر ترس از ورود مهاجران تغییر کرده است. از این رو، نخست‌وزیر جدید انگلیس، چیزی جز فشاری جدی برای کاهش پناهندگان و جریان مهاجران، احساس نمی‌کند.
* به پناهجویان پول می‌دهند اما اقامت نه!
انگلیس با اهدای 2.3 میلیارد پوند، حمایت مالی خوبی از پناهجویان داشته اما به هیچ عنوان میزبان خوبی برای پناهندگان به شمار نمی‌رود. به گفته کمیته، این کشور مطمئنا کمک‌های زیادی کرده است اما "این موضوع، انگلیس را از ارائه کمک‌های مستقیم‌تربرای هزاران پناهنده سوری که در حال حاضر وارد اروپا شده‌اند، مبرا نمی‌کند؛ به خصوص آنهایی که دولت انگلیس، در شرایط مختلف، آسیب‌پذیر و درنتیجه پناهندگان مستحق در نظر می‌گیرد."
درحال حاضر، بحران پناهندگان در خصوص تعداد افرادی که سعی در رساندن خود به اروپا دارند، فروکش کرده اما این باعث نشده است که تغییری در شرایط پناهندگان به وجود بیاید. منابع آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد به صراحت می‌گویند، این شرایط موقتی است و دیر یا زود، بحران بزرگتری در شرق دریای اژه اتفاق خواهد افتاد. نبود یک سیستم مناسب برای کنترل جا به جایی‌ها، به معنای فعالیت قاچاقچیان انسان و شبکه‌های جنایی (که در حال حاضر صنعتی به ارزش 6 میلیارد یورو ادراه می‌کنند) است که از طریق مسیرهای بسیار خطرناک، پناهندگان را حتی در معرض خطرات بزرگتری قرار خواهد داد.
اروپا حقیقتا آماده مقابله با این بحران نیست اما حتی بدتر از آن، به نظر می‌رسد که قادر نیست عکس العمل موثری در رویارویی با این بحران انجام دهد. «فرونتکس»، آژانس حراست از مرزهای اروپا، فاقد منابع کافی و کارکنان واجد شرایط است. با در نظر گرفتن اینکه به طور میانگین، حدود 500 هزار نفر منتظر این هستند تا از طریق لیبی و از دریای مدیترانه عبور کنند، این مسئله از برخی جهات ذهن‌ها را به خود معطوف می‌کند.
کشورهای اتحادیه اروپا در مرزهای بلوک، در وضعیت نامساعدی قرار دارند و در این مورد، این ایتالیا و یونان هستند که به کمک نیاز دارند. برای مثال، در جزایر یونان، مقامات یونانی برای مناطقی که پناهندگان وارد می‌شوند و به امور آنها رسیدگی می‌شود، به 740 کارمند «فرونتکس» نیاز دارد اما تاکنون تنها 100 نفر به این مناطق آمده‌اند.
علاوه براین، اتحادیه اروپا وعده داده است که 160 هزار نفر از میلیون‌ها مهاجری که در سال 2015 وارد اروپا شده‌اند، اسکان دهد اما تا 15 مارس 2016، تنها 937 نفر منتقل شده‌اند.
این قصور و کوتاهی در انگلیس، با گارد ساحلی که فاقد تجهیزات مناسب و کافی برای نظارت بر بنادر کوچکتر (که در حال حاضر مهاجران در طول کانال انگلیس، آنها را مقصد خود قرار دادهاند) است، منعکس شده است. تنها 4 کشتی جدید گارد ساحلی به درستی مستقر شده است.
بحران پناهندگان در اروپا در مقایسه با بحران مشابهی که در خود خاورمیانه وجود دارد، بسیار ناچیز است اما این قاره ثروتمند هنوز هم در پایبندی به تعهدات قانونی و اخلاقی خود در قبال این موضوع، شکست خورده است. شاید اردن، لبنان و ترکیه به به طرز صحیحی با پناهندگان برخورد نکرده باشند اما با توجه به منابع محدود و میلیون‌ها نفری که آنها در خاک خود پذیرفته‌اند، اروپایی‌ها باید از خود خجالت بکشند.
ظهور احزاب راست گرای ضدمهاجر در اروپا نیز باعث بدتر شدن اوضاع شده است. اما ساخت دیوارها و موانع، راه حل این مشکل نیست و اروپا نمی‌تواند مانند یک قلعه به دور خود حصار بکشد. آینده کشورهای اروپایی، دست کم توافقنامه شنگن، در معرض خطر بزرگی است. فرصت برای اتخاذ راهبردی موثر و منسجم با اراده سیاسی و تامین منابع مورد نیاز، مدت زیادی است که به پایان رسیده است.
کسانی که به بهانه اینکه بحران پناهندگی به اوج خود رسیده، از همکاری و کمک خودداری می‌کنند، کافی است که به محاصره وحشیانه حلب نگاهی بیاندازند تا ببینند که موج بعدی پناهندگان از کجا خواهد بود. این بحران، به خصوص به خاطر ناکامی آنها در پایان دادن به جنگ داخلی سوریه، می‌تواند تنها یک شروع باشد.
