گزارش «نسیم آنلاین» از ادامه طرحهای عجیب و غیرمثمر وزارت ورزش برای جوانان
برنامههای گزارش پُر کن یا نسخههای شفابخش؟
وزارت ورزش و جوانان در حالی وارد چهارمین سال فعالیت در دولت یازدهم شده است که دکتر گودرزی، اشتغالزایی، ایجاد مسکن و پاسخگویی به دلایل افزایش طلاق و کاهش ازدواج را وظیفه وزراتخانه متبوع خود نمیداند.
گروه جامعه « نسیم آنلاین »: دو اظهارنظر عجیب از وزیر ورزش و جوانان در کمتر از دو هفته آب پاکی را بر روی دست جوانانی که کورسوی امیدی به حل مشکلاتشان از طرف دولت داشتند، ریخت. محمود گودرزی در کوران بازیهای المپیک و پس از شکستهای پی در پی در رشتههای مدال آوری چون کشتی فرنگی و تکواندو در جواب منتقدان میگوید: "قطعا نباید توقع بالاتری داشته باشیم، ورزش ما باید بپذیرد که حد ما این است". کمی بعد گودرزی در آستانه هفته ازدواج حرفهای مهمی بیان کرده و میگوید: «وظیفه وزارت ورزش و جوانان اشتغالزایی، ایجاد مسکن و پاسخگویی به دلایل افزایش طلاق و کاهش ازدواج نیست، بلکه گوشزد کردن وظایف دیگر نهادها و وزارتخانهها نسبت به موضوع جوانان است»؛ یعنی اگر این وزارتخانه را به دو قسمت ورزش و جوانان تقسیم کنیم در هر دو بخش هیچ انتظاری نباید از مسئولان آن داشته باشیم چون حد جوانان ما همین است که نه کار داشته باشند، نه به موقع ازدواج کنند و اصلا برای چه این همه آمار طلاق در جامعه ما افزایش پیدا کرده و مدال طلای جهان و المپیک را برای چه میخواهند!
سال گذشته طرحهای معاونت ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان در فضای رسانهای کشور سر و صدای زیادی به پا کرده بود. گاهی این واکنشها همراه با تعجب بود و گاهی پس از ابراز تاسف، اسباب مزاح کارشناسان علوم اجتماعی را به دنبال داشت.
طرح ازدواج سبز برای مدیریت مصرف آب و بوق زدنهای مکرر در عروسیها!به عنوان نمونه بد نیست یکی از طرحهایی که از اتاق فکر معاونت ساماندهی امور جوانان خارج شده بود را مرور میکنیم، مسئولان این معاونت در معرفی طرح "ازدواج سبز" گفته بودند: «در طرح ازدواج سبز قصد داریم شاخصهای محیط زیستی و ازدواج را به عنوان دو امر اجتماعی و محیط زیستی ترکیب کنیم. در این شاخصها موضوعاتی مانند مصرف آب در عروسیها و سایر مراسمهای مرتبط با ازدواج مدیریت میشوند. همچنین مسائلی از جمله استفاده از گل طبیعی و فرهنگ غلطی که به عنوان شادی استفاده میشود و آلودگیهای زیست محیطی ایجاد میکنند مانند بوق زدنهای مکرر در سطح خیابان و ایجاد ترافیک برداشته میشود»
این مباحث زمانی مطرح میشد که وام ازدواج جوانان همچنان 3 میلیون تومان بود و بانکها از پرداختن همین مقدار اندک هم طفره میرفتند در حالیکه دولت وامهای فروش خودروهای در انبار مانده را پشت سر هم ارائه میداد. امری که هم موجب رضایت مضاعف اهالی جاده مخصوص را جلب کرد و هم توانست بساط کمپینهای تحریم خرید خودرو را جمع کند، اما مردم به این واقعیت تلخ پی بردند که دولت در دوراهی خالی کردن انبار خودروسازان و مسئله کمک به ازدواج جوانان، مورد اول از اولویت بیشتری برایش برخوردار بود و در این بین متولیان دولتی امور جوانان به فکر مدیریت آب در عروسیها و ... بودند.
بیمه ازدواج، در حد یک ژست اجتماعییکی دیگر از طرحهای پر سر و صدای سال گذشته این معاونت، طرح "بیمه ازدواج" بود. محمدرضا رستمی معاون ساماندهی امور جوانان در خصوص بیمه ازدواج جوانان میگوید: "هدف از ایجاد این بیمه در گام اول حمایت از آموزشها و مشاورههای قبل و حین ازدواج است که بسیار اهمیت دارد و در گام دوم و بعد از تشکیل خانواده حمایت اقتصادی و اجتماعی همانند جهیزیه، مهریه، فرزندآوری است"
ظاهر طرح جذاب و آیندهنگر است اما با کمی تامل و نگاه به جزئیات، ساده انگاری مردم از سوی طراحان آن به خوبی نمایان میشود. آنچه در طرح آمده به این صورت است که اگر خانوادهای ماهانه 50 هزار تومان حق بیمه برای بیمه نامه ازدواج فرزندش پرداخت کند، در پایان سال بیستم بابت مشاوره ازدواج 2 میلیون و 600 هزار تومان، کمک هزینه عقد و عروسی 18 میلیون تومان، کمک هزینه جهیزیه 18 میلیون تومان(برای خانمها)، کمک هزینه مسکن 18 میلیون تومان(برای آقایان) و تولد اولین فرزند 12 میلیون تومان دریافت کند.
به نظر میرسد مسئولان امور در کشوری زندگی و کار میکنند که از اوضاع اقتصادی آن حتی آگاهی حداقلی را هم ندارند. با تورمی که در کشور وجود دارد و اوضاع نابسامان اقتصادی بعد از 20 سال با 18 میلیون تومان میتوان جهزیه خرید، مراسم عروسی برگزار کرد و یا یک آپارتمان کوچک اجاره کرد؟ حتی این مبالغ هم امروزه جوابگوی بسیاری از هزینههای فعلی نیست.
علاوه بر کاغذی بودن این طرح چه تضمینی برای حفظ و بقای زندگی جوانان در 20 سال آینده با 18 میلیون تومان وجود دارد، خیلی از زوجهایی که امروزه با ارقام نجومی که صدها برابر طراحیهای کارشناسان وزارت ورزش است نتوانستهاند خوشبختی و دوام زندگیشان را تضمین کنند.
عناوین هفته ازدواج تکراری و فرمالیتههفته ازدواج امسال از 13 تا 19 شهریورماه در تقویم رسمی کشور ثبت شده است. در این رابطه بد نیست رئوس برنامههای تنها متولی دولتی در حوزه جوانان را بررسی کنیم. براساس نامگذاری صورت گرفته توسط دفتر برنامهریزی ازدواج و تعالی خانواده وزارت ورزش و جوانان میتوان عناوین این هفته را در قالب فرمول زیر میتوان بیان کرد:
«جوانان + ازدواج + توانمندسازی + با محوریت + X » که پارامتر مجهول در این معادله پیچیده میتواند اقتصاد، مهارت زندگی، مدیریت خانوادگی، فرزند پروری، سواد رسانهای، سمنها و هر چیزدیگری باشد.
برای شفاف شدن موضوع یک نمونه دیگر را بررسی میکنیم. در اواخر آبان ماه همایش ملی ازدواج موفق و تحکیم خانواده با رویکرد اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل نیز برگزار خواهد شد. به اسم این همایش دقت کنید ازدواج، خانواده به اضافه شعار سال. محورهای این همایش هم از فرمولی شبیه به بالا تبعیت میکند که به این صورت بیان میشود: «ازدواج، خانواده و X »، X در این فرمول میتواند روانشناسی، جامعهشناسی، اقتصاد، مدیریت و فقه و حقوق و ... حتی تکنولوژِی نانو هم باشد، حتی در انتخاب عناوین روزها هم کمی فکر و تامل به کار گرفته نشده است. اگر مسائل مهم جوانان چون مسکن، ازدواج و طلاق در حوزه وظایف وزارت ورزش نیست پس چرا برای هفته ازدواج و خانواده برنامهریزی کرده و اینگونه نامگذاری میکنند؟
یک نمونه تاسف انگیزاستان چهارمحال بختیاری پس از استان مازندران جایگاه دوم نرخ بیکاری در کشور را با 47.4 درصد در اختیار دارد. قاسم سلیمانی استاندار چهارمحال و بختیاری در این باره اذعان میکند که با وجود تلاشهای انجام شده در زمینه کاهش مشکلات، میزان بیکاری در این استان بالاست.
حال با وجود این مشکلات اجتماعی و حجم بالای جوانان بیکار برنامههای ادارهکل ورزش و جوانان این استان در هفته ازدواج به گفته عبدالرحمن قاسمی مدیرکل ورزش و جوانان چهارمحال و بختیاری به این شرح است: برگزاری جشنهای ازدواج دانشجویی، هدایت پایاننامههای دانشجویی به سمت موضوعات مرتبط با جوانان، تشکیل نشستهای گفتمان دینی و برگزاری نمایشگاههای تخصصی حوزه جوانان. این موارد را اضافه کنید به اینکه دفاتر ثبت ازدواج و طلاق در این استان، در هفته ازدواج هیچ طلاقی را ثبت نمیکنند.
عدم ثبت طلاق، برگزاری نشستهای گفتمانی و یا هدایت پایاننامهها و مواردی از این دست همه روشهایی است که سالها انجام شده و متاسفانه نتوانسته از بروز وضعیت فعلی جلوگیری کند. وقتی اجرای چنین برنامههایی در سالهای گذشته نتوانسته جلوی آسیبهای اجتماعی چون طلاق، بالارفتن سن ازدواج، بیکاری و... را بگیرد چرا هنوز این برنامهها اجرا میشوند؟ چرا طرحی نو درنمیاندازیم و با واقعیتها روبرو نمیشویم؟ آیا جوانان این استان و سایر استانها حق دارند که این برنامهها را صرفا گزارش پرکن بدانند تا نسخهای شفابخش!
اعطای وام یکصد میلیون تومانی به هزار و 700 سمن!مهمترین برنامهای که در دست سئول نشینان قرار داشته و همچنان در پشت پرده طرحهای عجیب و غریب با قوت از ابتدا آن را دنبال میکردند، بحث راهاندازی سمنهای جوانان است. معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان در هفته دولت گزارشی از فعالیتهای خود در راهاندازی سمنها بیان کرده و میگوید: "از ابتدای دولت تدبیر و امید تا امروز به یک هزار و 700 سازمان مردم نهاد جوانان مجوز دادیم و امسال برای طرحهای سمنهای جوانان تا یکصد میلیون تومان وام با کارمزد 4 درصد اعطا خواهد شد"
در کنار دادن مجوز به سمنها و اعطای تسهیلات و امتیازات به آنها وزارت ورزش ساخت سمنسراها را برای اسکان و همگرایی سمنهای فعال را نیز در دستور کار خود قرار داده و تا کنون در استانهای تهران، فارس، قم و خراسان رضوی این مکانها را افتتاح کرده است. وزیر ورزش در نشست اخیر خود ابراز امیدواری کرده که بتواند به زودی در تمام استانها سمنسراها را تشکیل دهد. به عنوان نمونه احداث سمنسرا در استان چهارمحال بختیاری در 5 طبقه و با اعتباری بالغ بر 20 میلیارد ریال در زمینی به مساحت 300 متر مربع به قول مدیرکل ورزش و جوانان این استان در آیندهای نزدیک عملیات اجرایی و کلنگ زنی آن آغاز خواهد شد.
کی میخواهید برای مشکلات جوانان برنامه داشته باشید؟در این رابطه سلمان خدادادی رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس در گفتگو با «نسیم آنلاین» نسبت به ساختار و عملکرد این وزارتخانه انتقادات مهمی را مطرح کرده و میگوید : "ورزش باید برای خود تشکیلاتی داشته باشد و جوانان هم برای خود، همه اعتبارات وزارت ورزش و جوانان را، ورزش میبلعد و همه در باشگاه پرسپولیس و استقلال گمشده است و با توجه به اینهمه مشغله که ورزش این مملکت دارد، مسئله جوانان در این وزارت خانه گمشده است"
خدادادی در ادامه میافزاید: "در برنامه ششم توسعه یک پیشنهاد از طرف این وزارتخانه در خصوص مسئله اجتماعی جوانان به این کمیسیون ارائه نشده است. بنده با معاون جوانان پس از پایان مهلت رسیدگی به برنامه تماس گرفتم و انتقاد کردم که کی میخواهید برای کمیسیون اجتماعی و مشکلات جوانان برنامه داشته باشید، معلوم است که در آن وزارتخانه هیچ برنامهای برای جوانان وجود ندارد و بنده این موضوع را به صراحت اعلام میکنم و امیدوارم مجلس یا دولت این دو مقوله را از هم تفکیک کند"
این که چرا دو سازمان ورزش و جوانان با هم ادغام شدند و یک وزارتخانه واحد را تشکیل دادند یک مسئله مهم و در جای خود نیاز به تامل و بررسی کارشناسی جدی دارد اما آنچه که از عملکرد این وزارتخانه در چند سال اخیر مشاهده است با نظر رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس تطبیق کامل دارد. به واقع معاونت ساماندهی امور جوانان نتوانسته است باری از روی دوش جوانان این مملکت بردارد که هیچ، عمدتا طرحهایی که از سوی آنها در دولت یازدهم ارائه شده است به نظر شائبه بهرهبرداریهای سیاسی از جوانان را دارد. وقتی به آمار بیکاری در استانها نگاه میکنیم تشکیل سمنها، ساخت سمنسراها و دادن وامهای میلیونی به سمنها، ازدواج سبز و ... لبخندی تلخ از روی تاسف را به همراه ندارد.