در نود و سومین جلسه سینما روایت مطرح شد:
فیلم "الشهید" را با سینمای قوی ایران مقایسه نکنید/ فیلم به مثابه بیانیه تصویری از جبهه مقاومت اسلامی
نودوسومین برنامه سینما روایت درحالی شامگاه دیشب چهاردهم شهریور در سالن اسوه به نقد وبررسی فیلم "الشهید" به کارگردانی عبدالعلیم طاهر از سینمای عراق پرداخت که با استقبال بی نظیر از سوی خبرنگاران روبرو گردید.
به گزارش « نسیم آنلاین » ، در این برنامه که علاوه بر کارگردان، سید محسن البعاج بازیگر نقش آیت الله صدر، بتول الموسوی ایفاگر نقش بنت الهدی و محمد تقی فهیم منتقد سینما حضور داشتند، مترجم زبان عربی به فارسی نیز در سالن برای حاضرین گفتگوها را همزمان ترجمه می کرد.
فیلم الشهید را با سینمای قوی ایران مقایسه نکنیدعبدالعلیم طاهر با بیان اینکه امیدوارم این فیلم را با فیلم های ایرانی مقایسه نکنید چرا که سینمای ایران سینمای قوی و پیشرفته ای است که قابل رقابت با جهان است گفت: متاسفانه هنوز در عراق سینمایی به آن صورت وجود ندارد و این فیلم در شرایط سخت و با بودجه شخصی ساخته شده است ضمن اینکه نبود امکانات برای ساخت فیلم درعراق موجب شده تا بسترهای اساسی برای جریان های سینمایی در عراق صفر باشد این درحالی است که این فیلم یک فیلم درحدو توان من و سینمای عراق است.
«سید محسن البعاج» که خود روحانی است و علاوه بر کار حوزوی در مدارس عراق تدریس فیزیک می کند گفت: به دلیل اینکه من بازیگر نبودم لذا این مشکل بزرگی برای من بابت ایفای نقش آیت الله صدر بود ولی به کمک کارگردان توانستم این نقش را ایفا کنم. این درحالی است که وقتی فیلم را مرور می کنم همچنان برخی از انتقادهای نسبت به نقش خودم را می پذیریم.
«بتول الموسوی» ایفاگر نقش بنت الهدی که او هم نابازیگر است و فرزند شهید محسوب می شود یادآور شد: من برای بازی در این نقش از طریق یکی از همکارانم به کارگردان معرفی شدم و با وجود اینکه من بازیگر نیستم در ابتدا برای ایفای این نقش مهم تردید داشتم اما دیدم تکلیف بر من ایجاد می کند که این نقش مهم را ایفا کنم.
عدم شکوفایی سینمای عراق به دلیل استبدادمحمدتقی فهیم منتقد سینمای ایران نیز در این برنامه با اشاره به سختی برنامه هایی که می بایست رد و بدل گفتگوها به صورت ترجمه باشد، سینمای عراق را به رغم داشتن سابقه طولانی اما به دلیل نفوذ استعمار و حاکمیت استبداد، سینمایی توصیف کرد که نتوانسته است استعداد و خلاقیت های خودش را به خوبی در جهان بروز دهد.
جنون صدام در تولید فیلم هایی در ستایش از خودش !وی تاکید کرد: سینمای عراق با چند فیلم در دنیا شناخته می شود که آن فیلم ها هم با سفارش صدام و در مورد ستایش از خودش ساخته شده است که می توان به فیلم های «القادصیه» و «روزهای طولانی » اشاره کرد وعجیب است رهبری که مدعی عدالت در عراق است در زمان حیات خودش ، بودجه کشور را صرف ساخت فیلم هایی در ستایش از خودش می کند!!
این منتقد سینمایی با بیان اینکه سینمای عراق سینمایی نیست که بشود آن را به نقد کشید و فیلم الشهید را نمی شود با آثار سینمای ایران مقایسه کرد تاکید کرد: ولی ساخت این فیلم در این شرایط ؛ قابل تقدیراست و امروز این فیلم نقطه بارزی را اثبات می کند و آن این است که جبهه مقاومت اسلامی امروز در دنیا حرفهای زیادی برای گفتن دارد و اگر مدیریت سینمای ما گوشه چشمی به سینمای مقاومت داشته باشد ما امروز دستمایه های فراوانی در حوزه مبارزات و جنبش اسلامی درسطح جهان داریم.
شروع فیلم با سکانس ضد خط رواییوی سپس فیلم را از سه منظر؛ فرامتنی ، متنی و سینمای رو به آینده عراق ارزیابی کرد و ادامه داد: فیلم به درستی در طراحی خود ، دو مرد را رودررو قرار می دهد که به نوعی تبعیت از فیلم های وسترن است که هر کدام از این دو مرد یعنی آیت الله صدر و صدام با اقتدار مخصوص خودشان در فیلم خودنمایی می کنند و فیلم با سکانسی شروع می شود که ضد خط روایی است و آن چیزی که بیشتر ما را تحت تاثیر قرار می دهد رودررویی خیر و شر است.
کنش آدم ها بیشتر در سطح باقی می ماندفهیم اظهار داشت: اگر چه در بخش فیلمنامه می توانست این رودررویی به کنش های قدرتمندی تبدیل شود اما نگاه فیلمساز نگاه شتاب زده ای به این اثر بوده است چرا که کنش های آدم ها بیشتر در سطح ارائه می شوند و درپرداخت نهایی شخصیت ها ، توجه لازم صورت نگرفته است. ضمن اینکه فیلم سعی کرده به واقعیت وفادار بماند در حالی که سینما نباید از خلاقیت و تخیل بی بهره باشد.
فیلم به مثابه بیانیه تصویری از جبهه مقاومت اسلامی / قدرت بی نظیر سینمای ایران در انعکاس مقاومتوی با اشاره به بخش اجرا و میزانسن های فیلم گفت: فیلمساز می بایست دقت بیشتر وهنرمندانه تری نسبت به میزانسن ها می داشت مثل بخش چاقو خوردن یکی از هواداران آیت الله صدر که میزانسن در این صحنه غلط است و به جایی اینکه آیت الله صدر و خواهرش به این مرد کمک کنند یا واکنش بهتری از خودشان بروز می دادند فقط خیلی سرد نظاره گر صحنه هستند. اما در نهایت این اثر، اثری قابل تقدیر و ارزشمند است و همچون یک بیانیه تصویری از جبهه مقاومت اسلامی امروز جهان اسلام در عرصه سینما محسوب می شود و این نشان می دهد که انقلاب اسلامی در یک پهنه وسیع تری توانسته است جایگاه بهتری پیدا کند. خوشبختانه سینمای ایران در گرایش مقاومت از قدرت بی نظیری برخوردار است و فیلم های دفاع مقدس امروز می تواند پایگاه خوبی برای نشر چنین مضامینی باشند.
عبدالعلیم طاهر نیز در مورد نگاه مثبت فهیم به برخی از بخش های فیلم ابراز خرسندی کرد و اظهار داشت: می دانم که فیلم نقض های زیادی دارد که یکی از دلایل آن به کمبود تجربه من و نبود حمایت های مالی از فیلم برمی گردد. ضمن اینکه ما امکانات فیلمبرداری زیادی نداشتیم و تنها دو نفر در عراق تخصص کار کردن با دوربین الکسی را داشتند.
وی در پاسخ به صحنه چاقو خوردن هم گفت: این اتفاق ، اتفاق واقعی بوده است و بعضی از مسائل را من به فیلم اضافه کردم.
شخصیت بنت الهدی می توانست همچون ژاندارک تصویر شودفهیم در بخش دیگری از نقد خود یادآور شد: می شد بخشی از تاریخ را فدای بهبود کیفیت فیلم کرد تا شخصیت های کاریزماتیک تری را خلق کرد. حتی خلق شخصیت بنت الهدی به عنوان یکی از بانوان جهان اسلام می توانست همچون ژاندارک فرانسوی باشد.
نمی خواستم فیلم حالت ملال آوری داشته باشددر بخش دیگری از این برنامه ، حاضرین نیز به ارائه نقطه نظرات خودشان پرداختند یکی از آنان از فیلم به عنوان یک گزارش یاد کرد و گفت: آیت الله صدر یک متفکر اسلامی بود نه یک رهبر سیاسی اما در فیلم شما ، او بیشتر رهبر سیاسی معرفی شده است و از اندیشه های وی صحبتی نمی شود که کارگردان ضمن درست دانستن این انتقاد اظهار داشت: اگر می خواستم خیلی وارد حوزه تفکرات شهید صدر بشوم حتما فیلم، فیلم ملال آوری می شد.
یکی دیگر از حاضرین اظهار داشت: حجم موسیقی در فیلم زیاد و آزار دهنده بود و صداگذاری فیلم که یکی از نقاط قوت فیلم بود در بخش هایی دچار مشکل بود. ضمن اینکه شخصیت های خلق شده، شخصیت های دوست داشتنی و عاطفی نبودند و ای کاش شخصیت ها قدری سینمایی تر و دراماتیک تر خلق می شدند.
