وقتی هیچ کس ادعای مشاور روحانی را درباره مناطق آزاد قبول ندارد!/ تلاش دولت یازدهم برای افزایش مناطق آزاد با توسل به ادعاهای خلاف واقع!

گروه اقتصادی « نسیم آنلاین »: «مناطق آزاد که قرار بود سکوی صادرات و زمینه ساز جذب سرمایه گذاری خارجی باشند، به دروازه واردات و محملی برای ورود کالاهای قاچاق به کشور تبدیل شده اند»، مضمون این عبارت در ماه های اخیر بارها و بارها توسط منتقدین وضعیت فعلی مناطق آزاد که عموما مخالف افزایش این مناطق در شرایط فعلی هم هستند، بیان شده است. این منتقدین و مخالفین طیف بسیار وسیعی را شامل می شوند از وزیر صنعت، معدن و تجارت و مسئولین ارشد سازمان تعزیرات حکومتی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز گرفته تا مسئولین ارشد گمرک ایران و سازمان بازرسی کل کشور، مرکز پژوهش های مجلس و بسیاری از کارشناسان. به عنوان مثال، محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت در همایش روز ملی صنعت و معدن در تاریخ 19 تیرماه امسال با اشاره به اینکه هدف ما از ابتدا برای راه‌اندازی مناطق آزاد، تولید با هدف صادرات بود، گفت: «مناطق آزاد یکی از گلوگاه‌های واردات و قاچاق است. اینکه مردم کالایی را به عنوان سوغاتی از این مناطق وارد کنند، مسئله‌ای نیست، اما وقتی برخی افراد نیسان را پر می‌کنند و تریلی‌های مملو از کالا را روانه سرزمین اصلی می‌کنند، دیگر روشن است که هدف واردات و به عبارت دیگر قاچاق کالاست . هر روز از صفحات روزنامه‌ها تبلیغات خرید املاک تجاری در مناطق آزاد دیده می‌شود، نشان می‌دهد خبری از تولید در آن مناطق نیست» .

با این وجود، دولت یازدهم عزم خود را جزم کرده است تا لایحه افزایش مناطق آزاد را به تصویب مجلس شورای اسلامی برساند؛ لایحه ای که در صورت تصویب آن، تعداد مناطق آزاد کشور دو برابر خواهد شد. امری که جذابیت خاصی برای مردم این مناطق دارد و در نتیجه، قطعا به رای آوری مجدد رئیس دولت یازدهم در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده و همچنین انتخاب مجدد نمایندگان مجلس مناطق مذکور در انتخابات مجلس آتی کمک خوبی خواهد کرد. بر همین اساس هم اکبر ترکان، دبیر شورای ‌عالی مناطق آزاد ماموریت پیدا کرده است که با حمله شدید به مخالفین افزایش مناطق آزاد و بیان کردن اظهاراتی عجیب و شگفت آوری در دفاع از وضعیت فعلی این مناطق که بیشتر به زدن زیر میز شبیه است تا دادن جواب منطقی، فضای مناسب برای تصویب لایحه دولت مبنی بر دو برابر شدن مناطق آزاد را فراهم کند.

نقطه اوج پیاده سازی این استراتژی دولت یازدهم، برنامه «متن-حاشیه» شبکه سوم سیما در مورخ 30 مردادماه امسال بود که با حضور اکبر ترکان، دبیر شورای ‌عالی مناطق آزاد برگزار شد. در این برنامه تلویزیونی، گزارشی از انتقادات مخالفین افزایش مناطق آزاد از جمله محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت پخش شد (همان جملاتی که در بالا به آنها اشاره کردیم). ترکان در واکنش به این اظهارات وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: «در خصوص صحبت های آقای نعمت زاده که به انتقال بار با تریلی و نیسان از مناطق آزاد به داخل کشور صحبت کرد باید گفت که مگر می شود بدون ثبت گمرکی جنسی برود و بیاید؟ خجالت می‌کشم راجع به نعمت زاده حرفی بزنم و توصیه می کنم به ایشان که بی هوا حرف نزنند که من از کوره در نروم». اما نقطه اوج این برنامه، پاسخ ترکان به سوال بعدی مجری این برنامه است. مجری برنامه «متن-حاشیه» سوال می کند: اصلا الان شما اعتقاد دارید که درمناطق آزاد قاچاق اتفاق می افتد؟» و ترکان پاسخ می دهد: «اصلا از بیخ اعتقاد ندارم».

این اظهارات شگفت انگیز ترکان (انکار قاچاق از مناطق آزاد)، آنقدر برای کارشناسان و رسانه ها غیرمنطقی و طنزآلود بود که برنامه پیک بامدادی رادیو ایران را بر آن داشت تا از دیدگاه فعالان بخش خصوصی، نقش مناطق آزاد در قاچاق کالاهایی که در صدر کالاهای قاچاق قرار دارند را بررسی کند. این بررسی ها نشان داد که اکثر فعالان بخش خصوصی هم مشابه بسیاری از مسئولین و کارشناسان اعتقاد دارند که مناطق آزاد نقش مهمی در ورود قاچاق کالا به کشور دارند. در ادامه نگاهی به برخی از مصاحبه های پخش شده در این برنامه رادیویی درباره نقش مناطق آزاد در قاچاق کالاهای مختلف می اندازیم:

مهدی یکتا، دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران: «بله، از مناطق آزاد بیشتر از شمال غرب کشور، بیشتر وارد می شود، از منطقه آزاد می آید. همون جوری فله ای توی مناطق آزاد می آید و از آنجا هم داخل کشور پخش می‌شود».

محمدرضا دیانی، رئیس اتحادیه تولید کنندگان لوازم خانگی: «از مناطق آزاد و مناطق ویژه هم داریم بخصوص الان از منطقه آزاد بالای تبریز، منطقه ازاد جلفا. الان خیلی از کالاهای لوازم خانگی از ترکیه به این منطقه میاد و قاچاق هم می شود».

ابراهیم درستی، رییس اتحادیه فروشندگان دستگاه های صوتی و تصویری و تلفن همراه: «در مملکت نمی‌توانند این مناطق در ورود کالای قاچاق نقشی نداشته باشند، به هرصورت حالا کم و بیش هستند. حتی ممکن است بعضی از همان شرکتهای وارد کننده خودشان هم نقشی داشته باشند».

بررسی های برنامه رادیویی پیک بامدادی نشان می دهد که مناطق آزاد در قاچاق گسترده خیلی از کالاهای دیگر مانند کیف وکفش، برنج و پتو هم نقش مهمی ایفا می کنند.

حال باید دید نمایندگان مجلس دهم استدلال های ضعیف ترکان برای تصویب لایحه افزایش مناطق آزاد را می پذیرند و جاده صاف کن قاچاقچیان می شوند یا با عدم تصویب این لایحه، اولین اقدام مهم این مجلس در حمایت از تولید ملی را در سال «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» رقم می زنند؟