کنایه روزنامه الیاس حضرتی به دولت روحانی: ۱۲۱ درصد افزایش نقدینگی بدون تبعات تورمی!
در سه سال اخیر با وجود آنکه نقدینگی رشد حدود ٣٠ درصد خود را در هر سال حفظ کرده است؛ با این وجود نه تنها نرخ تورم رشد نکرده بلکه ماه به ماه کمتر نیز شده است. این همان موضوعی است که امروز کارشناسان نسبت به آینده آن هشدار میدهند.
به گزارش « نسیم آنلاین »، روزنامه اعتماد متعلق به الیاس حضرتی نماینده اصلاح طلب مجلس با کنایه به دولت روحانی درباره اضافه شدن 650 هزار میلیاردتومان نقدینگی در 3.5 سال اخیر نوشت: نقدینگی کشور از سال ٩١ تا ٩٤، ١٢١ درصد رشد داشته است. یعنی نقدینگی از ٤٠٦ هزار میلیارد تومان در سال ٩١ به عدد ١٠١٧ هزار میلیارد تومان تا پایان سال ٩٤ رسیده است. با توجه به اینکه رشد نقدینگی میتواند منجر به رشد تورم شود؛ همواره یکی از دغدغههای مسوولان کنترل نقدینگی بوده است. اما در سه سال اخیر با وجود آنکه نقدینگی رشد حدود ٣٠ درصد خود را در هر سال حفظ کرده است؛ با این وجود نه تنها نرخ تورم رشد نکرده بلکه ماه به ماه کمتر نیز شده است. این همان موضوعی است که امروز کارشناسان نسبت به آینده آن هشدار میدهند. به عقیده تحلیلگران اقتصاد، رکود حاکم توانسته در دو، سه سال اخیر با وجود رشد پایه پولی و نقدینگی، تورم را مهار کند اما این اتفاق نمیتواند تداوم زیادی داشته باشد و ممکن است فنر تورم به زودی آزاد شود. یعنی با شروع رونق در اقتصاد این حجم رشد نقدینگی تبعات تورمی خود را به نمایش خواهد گذاشت و دوباره تورم دو رقمی و بالا گریبان اقتصاد را خواهد گرفت. با این حال رییس کل بانک مرکزی در پاسخ به این منتقدان توضیحاتی میدهد که اگرچه به روشنی این نظرات را رد نمیکند اما تاکید میکند سخن از نقدینگی بدون توجه به اندازه اقتصاد ثمری ندارد. ولیالله سیف طی یادداشتی در کانال تلگرامی خود مشکل اقتصاد در شروع فعالیت دولت را رکود تورمی عنوان کرد و با بیان اینکه خروج از آن شرایط نیازمند تصمیماتی ویژه بود، گفت: سخن از نقدینگی بدون توجه به اندازه اقتصاد ثمری ندارد. این روزها نگرانیهایی در مورد نقدینگی و افزایش حجم آن مطرح میشود. کمی پیش از آن، سیاستگذار پولی و دولت از بابت تمرکز افراطی بر کنترل تورم و اعمال سیاست انقباضی شدید که منجر به تشدید رکود میشود مورد انتقاد قرار داشت.
به هر حال باید توجه داشت که سیاستگذار اقتصادی همواره با مقوله مبادله (trade off) بین اهداف و متغیرهای اقتصادی روبهرو است و روند کلیه متغیرها و نماگرهای اقتصاد همواره مورد توجه بوده و با دقت رصد میشود و در هر زمان متناسب با شرایط تصمیمات لازم گرفته شده است. مشکل اصلی اقتصاد در شروع فعالیت دولت، رکود تورمی بود و برون رفت از آن شرایط، تصمیمات ویژهای را نیاز داشت. در حال حاضر نیز انتقادها متوجه رشد نقدینگی است و بزرگی حجم آن در اقتصاد مورد انتقاد قرار گرفته و آن را معما میدانند! این در حالی است که حجم نقدینگی یکی از متغیرهای اقتصاد است که نه تنها نمیتواند همه پیچیدگیهای اقتصاد را به تنهایی نشان دهد، بلکه سخن گفتن از بزرگی آن بدون توجه به اندازه اقتصاد ثمری ندارد.
حجم نقدینگی معیاری برای اندازهگیری عرضه پول است که از مجموع اسکناس و مسکوک در گردش و سپردههای بخش غیردولتی در شبکه بانکی به دست میآید. بانک مرکزی بهطور دقیق و مستمر اطلاعات سپردهها را از شبکه بانکی جمعآوری میکند و بعد از محاسبه حجم نقدینگی مطابق با استانداردهای بینالمللی، آن را منتشر میسازد. باید توجه داشت که سپردههای بخش غیردولتی ۹۵ درصد نقدینگی را تشکیل میدهند؛ این سپردهها متعلق به مردم است و در بانکها نگهداری میشوند. صاحبان این سپردهها هر زمان که اراده کنند باید بتوانند به سپردههای خود دسترسی داشته باشند. وظیفه شبکه بانکی حفظ سپردههای مردم و استفاده از آنها در تامین مالی طرحهای سرمایهگذاری است. شاید منظور محدود شدن قدرت وام دهی بانکها با وجود رشد نقدینگی بوده است. البته در این خصوص بانک مرکزی بارها موضوع تنگنای اعتباری و انجماد بخشی از داراییهای بانکها بهدلیل انباشت مطالبات غیرجاری، انباشت بدهیهای دولت و رسوب داراییهای غیر مالی را تبیین و تشریح کرده است. متاسفانه، یک دهه فشار بر منابع بانکها آنها را در شرایطی قرار داده که توانایی تامین مالی سرمایهگذاریها متناسب با ظرفیتهای گسترده اقتصاد بانک محور ایران را ندارند. بانک مرکزی با اجرای اقداماتی کوتاهمدت تا حدودی به بهبود شرایط کمک کرده؛ اما رفع کامل این مشکلات نیازمند اصلاح نظام مالی و بخش بانکی کشور است. استفاده از ظرفیتهای بالقوه اقتصاد نیازمند سرمایهگذاری است و نظام مالی باید بتواند منابع لازم را تامین نماید. دستیابی به این هدف نیازمند اجرای سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی در خصوص اصلاح و تقویت بخش مالی کشور شامل نظام بانکی و بازار سرمایه است. کلیه نهادهای اقتصادی باید در اجرای اقتصاد مقاومتی مشارکت کنند و این رمز دستیابی به موفقیت است.