شبهه ۱۷ اقتصاددان و فعال اقتصادی درباره رشد اقتصادی ۷.۴ درصدی!

گروه اقتصادی « نسیم آنلاین »: آمار عجیب و غریب دولتمردان تدبیر و امید در خصوص رشد اقتصادی همچنان واکنشهای مختلفی را در محافل اقتصادی کشور به دنبال دارد. دو روز قبل رئیس جمهور اعلام کرد که در نیمه اول امسال آمار رشد اقتصادی کشور به 7.4 درصد رسیده است. چند ساعت بعد مسئولان بانک مرکزی بدون بیان جزئیات این نرخ رشد اقتصادی، بر آمار رئیس دولت تدبیر و امید صحه گذاشتند. اما اقتصاددانان و فعالان اقتصادی طی 24 ساعت گذشته با انتقاد از آمار اعلام شده توسط دولت، آن را در تضاد با واقعیات اقتصاد ایران دانستند. آنها معتقدند در شرایطی که اقتصاد ایران در بخشهای مختلف در شرایط نامساعدی قرار دارد، این مقدار رشد اقتصادی امکان پذیر نیست. مرکز آمار ایران سال گذشته نرخ رشد اقتصادی را 0.7 درصد اعلام کرده بود. بنابراین اگر آمار رشد 7.4 درصدی دولتمردان تدبیر و امید درست باشد، اکنون باید شاهد یک جهش 6.7 درصدی در رشد اقتصادی کشور طی شش ماهه اول سال 95 باشیم که این مسئله به هیچ وجه با شرایط فعلی اقتصاد ایران سازگاری ندارد.

در شرایطی که رکود اقتصادی هر لحظه عمیق‌تر می‌شود و واحدهای تولیدی مجبورند واحد خود را تعطیل کنند یا با پایین ترین حد ظرفیت خود به فعالیت ادامه دهند هیچ کس نمی تواند رشد اقتصادی 7.4 درصدی را باور کند. همچنین وضعیت نرخ بیکاری و ایجاد شغل در کشور هم به هیچ وجه حال و روز خوشی ندارد و براساس آخرین گزارش مرکز آمار نرخ بیکاری با 12.4 درصد در بین 18 فصل قبل از خود رکوردار بوده است. بنابراین نمی توان ادعای دولتمردان تدبیر و امید در خصوص رشد 9.2 درصدی اقتصاد ایران در فصل تابستان را هم به راحتی پذیرفت.

اما در این بین سناریوی دیگری نیز وجود دارد که می تواند بخشی از رشد 7.4 درصد مورد ادعای دولتمردان در مورد شش ماهه نخست امسال را پوشش دهد. این سناریو هم براساس افزایش فروش نفت خام در نیمه اول سال جاری است. ظاهرا افزایش فروش نفت خام از حدود 900 هزار بشکه در سال گذشته به دو میلیون و صد و هزار بشکه در سال جاری تاثیر زیادی بر رشد اقتصادی مورد نظر دولتمردان داشته است. البته اتکای رشد اقتصادی به فروش نفت در دهه‌های گذشته هم در اقتصاد ایران سابقه داشته و چیز جدیدی نیست، اما این گونه رشد اقتصادی براساس نظر اکثر اقتصاددانان برجسته کشور بی کیفیت بوده و فاقد تاثیر در حوزه اشتغالزایی و حمایت از تولید بوده است. همچنین اتکای بیش از حد کشور به فروش نفت خام در تضاد جدی با سیاستهای اقتصاد مقاومتی هم قرار دارد و رهبر معظم انقلاب اسلامی در این خصوص بارها به دولتمردان تذکر داده و از آنها خواسته اند در خصوص کاهش وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای نفتی برنامه ریزی کنند.

اما نکته دیگری که در آمار رشد اقتصادی 7.4 درصدی دولتمردان بسیار مورد نقد کارشناسان قرار گرفته اعلام نکردن جزئیات نرخ رشد اقتصادی است. بسیاری از کارشناسان منتظرند که سهم بخشهای غیر نفتی مانند صنعت، کشاورزی و خدمات را در رشد اقتصادی کشور ببینند اما با وجود گذشت حدود دو روز از اعلام آمار رشد اقتصادی مسئولان بانک مرکزی همچنان از اعلام جزئیات نرخ رشد اقتصادی خودداری می کنند. رئیس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد دیروز تنها به بهتر شدن وضعیت صنعت، کشاورزی و خدمات در نرخ رشد اقتصادی اشاره کردند اما چیزی از جزئیات این نرخ رشد اقتصادی را برای مردم و اهالی علم اقتصاد بازگو نکردند.

ابهامات فراوان رشد اقتصادی 7.4 درصدی اعلام شده توسط دولتمردان « نسیم آنلاین » را بر آن داشت تا پای صحبت 17 اقتصاددان و فعال اقتصادی بنشیند و ارزیابی آنها را در این خصوص جویا شود. اکثر این اقتصاددانان و فعالان اقتصادی این مقدار رشد اقتصادی را باورنکردنی و پرابهام ارزیابی کردند و خواستار انتشار جزئیات این مقدار نرخ رشد اقتصادی شدند. نظرات این فعالان اقتصادی و اقتصاددانان به شرح زیر است: