گزارش «نسیم آنلاین» از افزایش ناگهانی یارانه اقشار ضعیف جامعه چند هفته مانده به انتخابات؛
افزایش یارانه نقدی چند هفته مانده به انتخابات مشکوک نیست؟/ چرا زودتر این اتفاق نیفتاد؟
در نهایت باید تاکید نمود که افزایش یارانه بخش خاصی از جامعه که ممکن بود رای آنها به سمت کاندیدای خاصی گرایش داشته باشد، به احتمال زیاد دارای اهداف انتخاباتی بوده است.
گروه اقتصادی « نسیم آنلاین »: کاهش شکاف طبقاتی مهم‌ترین هدف قانون هدفمندی یارانه‌ها بوده است تا دهک‌های پائین درآمدی بتوانند زندگی آبرومندانه‌ای در سایه نظام جمهوری اسلامی داشته باشند. یکی از الزامات اجرای این قانون این است که اجرای سیاست‌های کاهش شکاف طبقاتی باید با حفظ شان و شخصیت اقشار ضعیف باشد و نباید ماهیت و نحوه اجرای این سیاست‌ها به شکلی باشد که اقشار ضعیف علاوه بر تحمل ظلم اقتصادی، دچار ظلم فرهنگی نیز گردند.
یکی از ایراداتی که بر پرداخت یارانه نقدی در سال‌های اخیر و حتی در دولت قبل وارد شد، این است که هدف اصلی پرداخت یارانه نقدی مانور انتخاباتی بوده است و ثبت نام کنندگان ریاست جمهوری نیز بر سر مبالغ مختلف آن ادعاهای عجیب و غریب داشته‌اند. در زمان کنونی نیر با توجه به نزدیک بودن انتخابات، یارانه مشمولین کمیته امداد و بهزیستی 200 درصد رشد داشته است.
درپی این تصمیم بی‌برنامه و اعلام نشده در زمان نزدیک به انتخابات ممکن است این ذهنیت در بین افراد مشمول افزایش یارانه ایجاد گردد که رای آنها فقط ارزش ریالی دارد و می‌شود آن را به سادگی خرید، ایجاد این ذهنیت و ورود این متغیر جدید در تابع مطلوبیت رای دهندگان به خصوص در اقشار فقیر می‌تواند بر ارزش و جایگاه دموکراسی در ایران موثر واقع شود.
اگر هدف دولت افزایش قدرت خرید و رفاه اقشار ضعیف از طریق افزایش پرداخت یارانه بود، سیاست اقتصادی مذکور کاراتر و اثرگذارتر می‌شد اگر قبل از عید نوروز 1396 و یا حتی بسیار زودتر در سال‌های ابتدایی دولت، یارانه این دهک‌ها افزایش می‌یافت، که چه بسا دارای نتایج مثبتی برای آرمان‌ها انقلاب یعنی حمایت از طبقات ضعیف می‌بود.
همچنین عدم حذف طبقات ثروتمند و افزایش یارانه طبقات فقیر، دارای تناقض با قانون هدفمند کردن یارانه‌ها است و دارای بار مالی برای دولت است که منبع این بار مالی نیز مشخص نیست به طوری که بودجه سازمان هدفمندی یارانه‌ها نیز رشد مازادی در سال 1396 نداشته است.
البته باید ذکر گردد که 6 درصد جمعیت کشور یعنی تقریبا 5 میلیون نفر شامل افزایش یارانه شده‌اند، که به منظور کاهش شکاف طبقاتی با ضریب جینی 39/0 درصدی و نسبت دهک مخارج 16 با در نظر گرفتن مبلغ افزایش ریالی، این سیاست اقتصادی گام بسیار کوچکی است که احتمالا با استفاده از تئوری دور تجاری سیاسی بیشتر قابل تفسیر است.
نکته دیگر این است که تغییر تخصیص منابع هدفمند کردن یارانه‌ها به تصویب مجلس شورای اسلامی نرسیده است، البته به صورت کلی حذف دهک‌ها بالا و انتقال آن به دهک‌های پائین در برنامه ششم توسعه وجود دارد، اما عدم حذف دهک‌ها بالا و سه برابر کردن بخشی از دو دهک آخر در هیچ قانونی ابلاغ نشده است. البته افزایش مستمری دهک‌های مشمول کمیته امداد و بهزیستی توسط مجلس تصویب شده است، اما تحت عنوان یارانه، خلاقیت مسئولین دولتی بوده است.
در نهایت باید تاکید نمود که افزایش یارانه بخش خاصی از جامعه که ممکن بود رای آنها به سمت کاندیدای خاصی گرایش داشته باشد، به احتمال زیاد دارای اهداف انتخاباتی بوده است. 6 میلیون نفر دو ماه مانده به انتخابات حداقل دو سری پرداخت سه برابری یارانه خواهند داشت، که با توجه به ترکیب جمعیتی این بخش از جامعه که 80 درصد از 2 میلیون صد هزار خانواده آن دارای بُعد یک یا دو نفر هستند، حداقل 4 میلیون نفر واجد شرایط رای‌دهی خواهند بود که در صورت تحت تاثیر قرار گرفتن با پرداخت‌های جدید، این پرداخت‌ها می‌تواند نتیجه انتخابات را کاملا تغییر دهد و شاید از دو مرحله‌ای شدن انتخابات جلوگیری نماید.
