مجید حسینی مطرح کرد؛

ایران پنج برابر کشورهای صنعتی دانشگاه دارد/  تحصیلات عالی نماد سواد نیست

کدخبر: 2257994

بحران اشتغال امروز نتیجه همین رویکرد است. افراد زیادی که مدرک دارند اما توانایی کار، مهارت و اشتغال ندارند حاصل این سیستم آموزشی است. آمارها نشان می دهد شما اگر دیپلم داشته باشید احتمال اینکه کار پیدا کنید بیش از ۸۵درصد است. اما اگر لیسانس داشته باشید این احتمال ۵۵ درصد است. این یعنی اینکه مساله اصلی که این سیستم آموزشی تولید می کند بحران اشتغال است.

نسیم آنلاین : گسترش بی رویه دانشگاه ها باعث بحران اشتغال و کمبود دانشجو شده است که در نتیجه آن امروز دانشگاه های کشور با پدیده صندلی خالی مواجه هستند. دکتر مجید حسینی استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران و پزوهشگر مسایل آموزشی در گفتگویی به بررسی این گسترش بی وریه و پیامدهای آن پرداخته است.

ایران پنج برابر کشورهای صنعتی دانشگاه دارد

حسینی درباره گسترش بی رویه دانشگاه در ایران گفت: «تعداد دانشگاه های ایران از لحاظ تعداد و نسبت با تعداد کل جمعیت پنج برابر کشورهای صنعتی است و به بیانی دیگر تعداد دانشگاه های ما به اندازه کشور چین است. با توجه به اینکه چین قریب به یک میلیارد و 500 میلیون نفر جمعیت دارد و ما حداکثر 70 الی 80 میلیون نفر جمعیت داریم این تعداد دانشگاه ، مفهومش این می شود که گسترش دانشگاه به شدت بی رویه، بی قاعده و مبتنی بر یک اقتصاد سرمایه دارانه مریض ایجاد شده و این بی قاعده گی به اشتغال و آینده بچه های ما در توسعه دانشگاه ها آسیب زده است»

حسینی در پاسخ به این پرسش که دلیل گسترش بی رویه دانشگاه در کشور ناشی از چه عواملی است افزود: «در دهه 70 دچار تحلیل اشتباه در سیاست‌گذاری شدیم و گفتیم باید به فکر آموزش عالی عمومی باشیم. یعنی اینکه از آموزش عالی برای نخبگان دست برداریم و آموزش عالی را در دسترس همه مردم قرار دهیم و اگر قرار است مردم شغل نداشته باشند اشکال ندارد مدرک داشته باشند. این سیاست گذاری در دهه 70 منجر به ایجاد دانشگاه های پولی در کشور شد که البته تنها وجه سیاست گذارانه مد نظر نبود بلکه یک بخش اقتصادی هم داشت. یعنی توسعه سرمایه محور هم بود. با این روند طبیعتا مساله ما در دهه 70 به بعد عدالت شد، ما به افرادی که توانایی مالی داشتند برای اینکه پول پرداخت کنند برای تحصیلات عالی، امکان دادیم و به آنهایی که نداشتند این امکان را ندادیم. ضمن اینکه اصلا به امر توجه نکردیم که اینکه همه مردم تحصیلات عالیه داشته بانشد کاملا غلط است و مطابق نیازهای هیچ جامعه ای نیست. دلیل دیگری که دانشگاه های ما گسترش پیدا کرد اقتصاد و پولی بودن و مساله ایجاد نهادهای مالی و پولی تحت تاثیر این آموزش بود. گردش آموزش به لحاظ مالی در کشور بالاست در واقع یک سازمان اقتصاد سیاسی بود که از منافع مالی این آموزش در دهه هفتاد استفاده می کرد. وی افزود: ما یک امپراتوری مالی در دهه70 با آموزش در دوره سازندگی ایجاد کردیم منجر به این شد که در دهه های بعد هم دانشگاه های دیگری تاسیس شوند که در نتیجه ما امروز به اندازه چین دانشگاه داریم»

تحصیلات عالی نماد سواد نیست

این پژوهشگر مسائل آموزشی در پاسخ به نقد برخی کارشناسان که معتقد هستند دانشگاه برای پیدا کردن شغل نیست و باید دانشگاه ها برای افزایش شعور اجتماعی و آگاهی های اجتماعی گسترش پیدا کنند هم بیان کرد: «من از این عزیزان که می گویند دانشگاه باعث شعور اجتماعی شده است این سوال را می پرسم چرا کشور سوئیس که از نظر کیفیت زندگی در رتبه یک جهان قرار دارد. فقط 20 درصد مردمش به دانشگاه می روند. آن 80 درصد باقی مانده از نظر سیاست گذاری عمومی سوئیسی درک پایینی دارند و یا بی سواد هستند؟ خیر. آموزش عالی اصلا نماد شعور و یا سواد نیست. آموزش عالی در همه کشور ها نماد علاقه به علم تخصصی و پژوهش است . اینکه ما به افراد بگوییم «بیا برو مدرک بگیر که با شعور تر شوی اصلا حرف درستی نیست» اجتماعی کردن مردم وظیفه مدرسه است نه وظیفه آموزش عالی. ما برای اینکه سطح شعور عمومی، سواد و ارتباطات اجتماعی، مشارکت جمعی دموکراسی و جمهوریت و امثالهم تقویت شود باید مدرسه را تقویت کنیم. متاسفانه سوء تفاهمی ایجاد شده و وظایف مدرسه به عهده دانشگاه قرار داده شده است . اصلا دانشگاه محل اجتماعی شدن نیست. دانشگاه محل علم، کارهای تخصصی، پژوهش و... باید باشد.. شما به کشورهای صنعتی که دوستان مثال می زنند مراجعه کنید. اصلا این طوری نیست که مردم همه بخواهند مدارک دانشگاهی بگیرند چون جامعه به مهارت های دیگری نیاز دارد که اصلا محل آموزش آنها دانشگاه نیست. دانشگاه محل علم، تحقیق، پژوهش است . نکته من این است که ما مدرک را محور همه چیز کردیم و این غلط است. افراد باید نقشه زندگی خود را بر اساس مهارت ها ، شغل و کارشان ایجاد کنند نه براساس مدرک. مدرسه محل آموزش زندگی و کار است. شما باید بتوانید با یک دیپلم خوب کار کنید، مهارت داشته باشید، اجتماعی باشید و پول دربیاورید»

مدرسه باید مهارت ها را آموزش دهد

حسینی با بیان اینکه در کشورهای صنعتی یک پنجم ایران دانشگاه دارند، گفت: مردم دانشگاه نمی روند و توسط سیستم مدرسه به اندازه کافی مهارت شغلی پیدا می کنند. در کنارش مهارت های اجتماعی هم پیدا می کنند و پیش می روند. من مثال سوئیس را زدم، کانادا همین طور است. در آمریکا بچه ها از 17یا 18 سالگی می روند دنبال شغل و تقریبا در همه کشورهای صنعتی وضعیت این گونه است. اما در ایران میان کار،مدرسه و تحصیل شکاف ایجاد شده است و به همین دلیل کیفیت در دانشگاه را پایین آورده است .

پیامد رشد بی رویه دانشگاه ها بحران اشتغال است

استاد دانشگاه تهران مهم ترین اثر گسترش بی رویه دانشگاه ها را به وجود آمدن بحران اشتغال دانست و گفت: «بحران اشتغال امروز نتیجه همین رویکرد است. افراد زیادی که مدرک دارند اما توانایی کار، مهارت و اشتغال ندارند حاصل این سیستم آموزشی است. آمارها نشان می دهد شما اگر دیپلم داشته باشید احتمال اینکه کار پیدا کنید بیش از 85درصد است. اما اگر لیسانس داشته باشید این احتمال 55 درصد است. این یعنی اینکه مساله اصلی که این سیستم آموزشی تولید می کند بحران اشتغال است. هر چه بتوانیم به جای سیستم آموزشی افراد را به سمت مهارت آموزی، کار اجتماعی و خلاقیت ،کار سازی و کار تولید کردن ببریم از این بحران کاسته می شود. باید سیستم آموزش عالی را کوچک کنیم است تا خروجی آن برای کشورمان با صرف هزینه های گزاف بحران اشتغال نباشد»

منبع: ایرنا

ارسال نظر: