معاون ستاد نماز جمعه مشهد: زائرانی از ۲۰ کشور جهان در نمازجمعه مشهد شرکت میکنند
تشکری در گفتگو با «نسیم» افزود: در هفتههای غیرپیک، ۵۵۰ خادم به بیش از ۵۰ هزار نمازگزار خدمترسانی میکنند/ مسئولان دستگاههای مختلف استان به جمع نمازگزاران جمعه بپیوندند
با توجه به جایگاه مهم شهر مشهد به لحاظ سیاسی و دینی، نماز جمعه این شهر همواره از شاخصترین نمازهای جمعه در سطح کشور بوده است. ویژگیهای مهمی که توانسته است نماز جمعه مشهد را برجسته کند، برپایی آن در حرم مطهر حضرت علیبن موسیالرضا(ع) و با حضور زائران و مجاورانی از سراسر کشور و حتی میهمانانی از سراسر جهان و همچنین برخورداری از شخصیت ویژه آیتالله علمالهدی و مواضع و سخنانی است که بلافاصله در صدر اخبار رسانههای داخلی و خارجی قرار میگیرد. امور مربوط به هماهنگی این اجتماع عظیم از مجاوران و زائران امام رضا(ع) بر عهده ستاد نماز جمعه مشهد است. بر این اساس، خبرنگار «نسیم» گفتگویی با سید محمود تشکری، معاون این ستاد داشته که مشروح آن در ادامه میآید:
-«نسیم»: جناب تشکری، در ابتدا لطفا بفرمایید چه تعداد نیرو در ستاد نمازجمعه مشهد وظیفه خدمترسانی به نمازگزاران را برعهده دارند؟
با توجه به ظرفیت فعلی نماز که تعداد محدودی از رواقها و صحنها نماز جمعه برگزار میشود، تعداد 300 خدمه خواهر و 250 خدمه برادر که با لباس فرم و کارت شناسایی مشخص هستند، هر هفته مسئولیت نظم و اتصالات نماز جمعه را برعهده دارند، همچنین تعداد قابل توجهای از خدام آستان قدس رضوی در این بخش کمک قابل توجهای به برگزاری هرچه باشکوهتر نماز جمعه مشهد دارند.
-مردم مشهد بهویژه جوانان چه میزان از نماز جمعه مشهد استقبال میکنند؟
در طول سال با توجه به گرما و سرما و مناسبتهای مختلفی که وجود دارد، میانگین جمعیت نمازگزاران در هر هفته به غیر از اعیاد فطر و قربان و مناسبتهای خاص بیش از 50 هزار نفر است اما در مناسبتهای خاص بهویژه اعیاد فطر و قربان بیش از 250 هزار نفر در نماز شرکت میکنند. خوشبختانه جمعیت خوبی از نمازگزاران جمعه مشهد را جوانان تشکیل میدهند. این موضوع چند جهت دارد، یکی از جهتهای مهم آن توجه به مباحثی است که امام جمعه مشهد مطرح میکنند و در زوایای گوناگونی به موضوعات سبک زندگی، مسائل اجتماعی و فرهنگی و سیاسی پرداخته میشود و این جذابیت خاصی برای جوانان دارد. گرایش جوانان به مسائل دینی و مذهبی از عواملی است که حضور قابل توجهای از جوانان را شاهد هستیم. در مجموع درصد قابل توجهای از جوانان بهویژه قشر جوان تحصیلکرده شامل دانشجویان، طلاب، دانشآموزان دبیرستانی و راهنمایی در نماز جمعه حضور دارند که غالبا بیش از 40 درصد از جمعیت نمازگزاران جمعه مشهد را جوانان تشکیل میدهند.
-تأکیدات امام جمعه مشهد نسبت به برپایی نماز جمعه بیشتر در چه زمینهای است؟
امام جمعه مشهد همیشه دغدغه کیفیت و توصیههای ارزشمندی در این خصوص داشتهاند، یکی از تأکیدات، رعایت اصولی است که در اقامه نماز به لحاظ وقت، مسائل فقهی و شرعی و دقت در صحت نماز نمازگزاران مورد توجه است. بحث آمادگی فضا و مکان، به لحاظ نحوه استقرار نمازگزاران، گرمایش و سرمایش مکانها، امکان راحت حضور پیدا کردن در این فضاها، ایجاد نظم و آرامش، اتصالات و تأمین صوت که نمازگزاران بتوانند از ابتدای نماز از این فضاها و کیفیت برخوردار باشند و تأکید خاص دارند که صفوف منظم باشد و هنگام بیان خطبهها صوت در همه رواقها و صحنها فراهم باشد.
امام جمعه مشهد همواره قبل از شروع خطبهها یادآوری میکنند که صوت در همه صحنها فراهم باشد و در این خصوص عواملی که تخصص دارند و آموزش دیده اند، صوت اماکن متبرکه حرم رضوی را بررسی میکنند تا در مکانهایی که نماز برگزار میشود صوت با کیفیت خیلی خوب فراهم باشد. باید در این زمینه از همکاری آستان قدس بهویژه معاونت اماکن، روابط عمومی، بخش صوت و معاونت توسعه و عمران کمال تشکر و قدردانی داشته باشیم.
-محتوای خطبههای امام جمعه مشهد در طول هفته چقدر بازتاب دارد و چه اقداماتی برای بهرهبرداری بیشتر از آن انجام شده است؟
ارتباط قوی بین مردم و ستاد نماز جمعه برقرار است و بعد از اینکه خطبهها تمام میشود تا هفته بعد ارتباطات خیلی زیاد و گستردهای با مردم داریم و با مراجعه با ستاد، درخواست متن سخنرانی و خطبههای نماز جمعه را دارند و تدبیر شده است خطبههای نماز جمعه به چند شکل از جمله فایل صوتی، تصاویر و متن خطبهها بلافاصله بر روی سایت امام جمعه مشهد قرار بگیرد.
مجموعههایی هم وجود دارد که این متون را دریافت و از درون آنها مسابقه و حتی آزمون برگزار میکنند، به جهت جامعیتی که سخنان امام جمعه دارد افراد مختلفی مرتب مراجعه میکنند و تأکید دارند که بحثهای ثابت جلسات خانوادگی آنها از خطبههای نماز جمعه مشهد است.
امام جمعه مشهد پس از اینکه مقام معظم رهبری بر ترویج سبک زندگی دینی و اسلامی تأکید کردند، همواره در خطبه عبادی نماز به این موضوع مهم میپردازند، سالهای قبل خطبههای امام جمعه تبدیل به کتاب شده است. آرشیو خطبههای نماز جمعه در محل این ستاد موجود است و کسانی که تمایل به بهره برداری از این خطبهها و تبدیل آن به کتاب دارند، ستاد همکاری لازم را انجام میدهد.
-حضور مدیران بهویژه مسئولان استانی را در نماز جمعه چگونه ارزیابی میکنید؟
حضور مسئولان در نماز جمعه خوب است و معمولا مسئولان به دو شکل در نماز جمعه شرکت میکنند، عدهای در رواقها و صحنهای مختلف در بین مردم به اقامه نماز میپردازند که بسیار ارزشمند است و به جنبه عبادی حضورشان در نماز جمعه میپردازند و تعداد قابل توجهای از مسئولان هم با هماهنگی تشریف میآورند و در جایگاه ویژه مستقر میشوند و جا دارد هنوز مسئولان زیادی از استان به جمع نمازگزاران بپیوندند.
استاندار خراسان رضوی اکثر اوقات که در مشهد حضور دارند در نماز جمعه شرکت میکنند و سعی میکنند اکثر بازدیدها و جلسات خود را طوری برگزار کنند که تقارنی با نمازجمعه نداشته باشد، بازهم دعوت میکنیم از دیگر مدیرانی که به جهت عبادی و تقویت جنبه سیاسی نمازجمعه حضور آنها تأثیرگزار است، در نماز جمعه مشهد حضور پیدا کنند. مدیران نیز میتوانند از طریق روابط عمومی خود اقدام و برای حضور در جایگاه ویژه کارت جایگاه ویژه دریافت کنند.
از حضور رسانه ها در نماز جمعه استقبال میکنیم و هر هفته چهارشنبه فکس برنامههای نماز جمعه برای آنها ارسال میشود و در روزهای جمعه هم حضور فعال دارند. جایگاهی هم برای آنها تدارک دیده شده است تا بتوانند راحتتر به انعکاس اخبار نماز جمعه بپردازند. از رسانههایی که در اولین فرصت حضور پیدا میکنند و بلافاصله اخبار نماز جمعه را با نهایت دقت و صحت منعکس میکنند، کمال تشکر و قدردانی داریم.
مردم ما مردم با بصیرتی هستند و یکی از نمادهای نشان بصیرت مردم نماز جمعه است. مردم با حضور و شعارهایی که سر میدهند به خواستههای خود میپردازند و وضعیتی که در سطح جامعه و کشور پیش میرود را تحلیل و نقد میکنند. نمازگزاران جمعه پشتوانه قوی برای نظام جمهوری اسلامی محسوب میشوند.
-چقدر از ظرفیت حضور مهمانان خارجی در نماز جمعه مشهد توانستهاید استفاده کنید؟
یکی از ویژگیهای مهم نماز جمعه مشهد حضور میهمانان و زائرانی از سراسر جهان بهویژه میهمانان عربزبان حضرت علی بن موسی الرضا(ع) است، فقط در نماز جمعه مشهد جمعیت قابل توجهای از کشورهای مختلف که میانگین بین 15 تا 20 کشور است، در نماز جمعه هر هفته مشهد شرکت میکنند.
به همین جهت امام جمعه مشهد تأکید دارند که هر هفته برای این حضور ارزش قائل شوند و بخش خطبه عربی را در آخر خطبه دوم قرائت کنند که بسیار بازتاب خوبی داشته است و برای میهمانان عربزبان بسیار ارزشمند است که در نماز جمعه مشهد توجه به حضور آنها میشود. آیتالله علمالهدی در متن عربی موضوعات مهمی را اشاره میکنند و بازتاب مثبتی داشته است. ما آمادگی داریم هم متن عربی و هم ترجمه و صوت را در اختیار رسانهها قرار دهیم و آنها نسبت به انتشار و بازتاب این محتوا اقدام کنند.
-بسیاری از نمازگزاران درخواست دارند نماز در صحن جامع برگزار شود، لطفا علت عدم برگزاری نماز در صحن جامعه را بفرمایید؟
ظرفیت صحن جامع رضوی برای نماز حدود 45 هزار نفر است و وقتی نماز در صحن جامع برگزار میشود باید حتما مسیرهایی برای تردد باز گذاشته شود زیرا مسیر اصلی ورود مردم به حرم از صحن جامع رضوی است. اگر قرار باشد که صحن جامع کاملا بسته شود نه تنها در داخل حرم، رفت و آمدها قفل میشود بلکه در خیابانها هم تأثیر میگذارد. برای اینکه فضاهای رفت و آمد در صحن جامع باز باشد، ظرفیت نماز کم میشود و حداکثر ظرفیت صحن به 40 هزار نفر میرسد.
در کمترین زمانی که در حرم مطهر جمعیت داریم 45 هزار نفر است و در تابستان و زمستان فضاهای سرپوشیده بالغ بر 25 هزار نفر تا 30 هزار نفر ظرفیت دارند برای همین تلاش داریم که نماز در فضای رواقها برگزار شود تا بتوانیم از فضای سرپوشیده حرم استفاده کنیم. همچنین هدف ما این است که زیاد مکان نماز جمعه جا به جا نشود زیرا مردمی که هر هفته در نماز جمعه شرکت میکنند مکانی برای خود مشخص میکنند و به طور ثابت در همان مکان مستقر میشوند.
-از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید، سپاسگزاریم.
بنده هم از تلاشهای رسانه شما در انعکاس صحیح و به موقع خطبههای نماز جمعه نهایت تشکر و قدردانی دارم.
.......................................... گفتگو: سید ابوالفضل موسوی یکتا