شمقدری: انتخاب "رخ دیوانه" بعنوان فیلم برگزیده یک عقبگرد و تخریب است

به گزارش «نسیم» ، جواد شمقدری در نشست «مدیریت فرهنگی و سینما» در قالب چهارمین هم اندیشی سینما انقلاب که در حوزه هنریبرگزار شد، حضور مردم را در 22 بهمن پر شور و به معجزه شبیه دانست و اظهار داشت: سال 59 یا 58، هنگام سخنرانی بنی صدر در 22 بهمن خیلی ها توجیه نبودند که باید در راهپیمایی شرکت کنند و آن روز با این که مانند امروز باران می آمد، حضور کمرنگ بود و تنها دانشجویان شرکت داشتند اما امروز مردم این چنین در صحنه ایستاده اند.

معاون سینمای ی وزارت ارشاد دولت دهم با بیان این سوال که چرا بهترین فیلم ما بعد از گذشت 36 سال از انقلاب رخ دیوانه می شود، درباره علت عدم تحقق سینمای مطلوب انقلاب اسلامی ابراز داشت: علت این است که ما در این حوزه دغدغه داشتیم اما کم تر وقت گذاشته ایم که به صورت ریشه ای به این مسئله بپردازیم.

وی افزود: زمان ما عده ای فکر کردند با آمدن ما معجزه ای اتفاق خواهد افتاد اما بعداً دیدند که شمقدری نتوانست معجزه کند و برخی هم گفتند حتماً شمقدری عوض شده است.

شمقدری با اشاره به یکی از علل عدم تحقق سینمای مطلوب انقلاب اسلامی ابراز داشت: وقتی انقلاب اسلامی پیروز شد، جمهوری اسلامی یک ساختاری بر اساس رقابت هایی که گروه های مختلف داشتند، پیدا کرد و برخی گروه ها ماندند و برخی حذف شدند و این روند همچنان ادامه دارد.

بزرگترین معضل جمهوری اسلامی در حوزه فرهنگ...؟

معاون سینمایی وزارت ارشاد دولت دهم ساختار مطلوب انقلاب را به هرم تشبیه کرد و بیان کرد: پایه این هرم نگاه، تفکر و اندیشه است که فیلسوفان، اندیشمندان و حاملان کتاب باید در آن قرار بگیرند و طبقه بعدی کسانی هستند که در حوزه فرهنگ می توانند فعالیت خلاقانه داشته باشند و پله بعدی این هرم سیاسیون و قشر مدیریت کشور و پله پس از آن اقتصاد دانان و پله نهایی نظامیان هستند.

وی افزود: بدین ترتیب ابتدا عناصر فکری، سپس عناصر فرهنگی و پس از آن عناصر سیاسی و بعد عناصر اقتصادی و در نهایت عناصر نظامی در رده های این هرم قرار می گیرند.

شمقدری ادامه داد: اگر طبقات و مقاطع هرم جابه‌جا شود، مشکلاتی ایجاد خواهد شد و بدترین حالت این است که هرم را کاملاً برعکس بگذارید که این هیچ وقت نخواهد ایستاد و به نظر من بزرگترین معضل برای جمهوری اسلامی که نتوانتسته است در اقشار مختلف در حوزه فرهنگ موفق باشید به هم ریختن نظم مقاطع این هرم است

*بعد از 36 سال، اخیراً نقشه استراتژیک فرهنگی کشور دارد بحث می شود

معاون سینمایی وزارت ارشاد دولت دهم با بیان این که مدیریت فرهنگی داشته ایم اما نگاه استراتژیک نداشتیم بیان داد: ما در زمان امام (ره) این مدیریت فرهنگی را داشتیم و امام مدیریت می کردند و پس از ایشان نیز مقام معظم رهبری نیز مدیریت کردند اما نگاه استراتژیک نداشتیم و بعد از 36 سال، اخیراً نقشه استراتژیک فرهنگی کشور در شورای عالی انقلاب فرهنگی دارد بحث می شود در حالی که ما نه تنها به نقشه استراتژیک در حوزه فرهنگ نیاز داریم بلکه ما نیاز به تاکتیک هایی در مراحل مختلف هستیم زیرا دشمن بیکار نمی نشیند و برای ما در شرایط مختلف برنامه ریزی های مختلف است.

وی افزود: اقداماتی که صورت می گیرد منسجم نیست و هر دستگاهی تحت تاثیر التهابات روزمره و مقطعی تحت تاثیر شرایط خود، تصمیم گرفته اند.

*این که امسال فیلم رخ دیوانه برگزیده شود، یک عقبگرد و تخریب است

شمقدری درباره اهدای جوایز سی و ششمین جشنواره فیلم فجر گفت: این که سال گذشته فیلم شیار143 فیلم برگزیده شود و امسال فیلم رخ دیوانه برگزیده شود یک عقبگرد و تخریب است.

وی با بیان این که فرهنگ یک مساله حاکمیتی است نه جریان دولتی، تصریح کرد: فرهنگ نمی تواند متاثر از یک جریان دولتی مسیر خود را تغییر دهد بلکه سیاست های فرهنگی را حاکمیت تعیین می کند در حالی که فرهنگ در دوره هایی رها بوده است و در زمانی متاثر از جریان های فرهنگی بوده و در دوره ای کسی وزیر ارشاد بوده است که امروز در لندن است.

*چشمان ناظر مسئولیت پذیر و دردمند بر حوزه سینما باید زیاد شود

معاون سینمایی وزارت ارشاد دولت دهم با تاکید بر این که چشمان ناظر مسئولیت پذیر و دردمند بر حوزه سینما باید زیاد شود، ابراز داشت: در دوره هایی وزیر ارشاد بالاترین رای اعتماد را دارد و اصلاً استیضاح نمی شود؛ در دوره موسوی وزارت ارشاد ما در چنگ جریان چپ مارکسیستی بود که اگر جریانی از فیلم های سینمایی که صرفاً به مسایل اجتماعی می پردازد و بدون هیچ توجهی به انقلابی که در این کشور اتفاق می افتد یا در حوزه رمان جریان چپ مارکسیستی نداشتن قهرمان از آن جا وارد سینما شد، به این جریان بر می گردد.

وی افزود: در آن دوره بیشترین آسیب ها به حوزه فرهنگ وسینما وارد شد در حالی که کمترین دغدغه از سوی مسئولین و مجلس وجود داشت و رسانه ها و مطبوعات نیز بی توجه بودند و تنها در چند مقطع روزنامه کیهان به آن پرداخت.

*نرمش و داشتن حب و بغض را از ویژگی های جنجالی مدیر و عنصر فرهنگی

شمقدری با اشاره به ویژگی های مدیر و عناصر فرهنگی، نرمش و داشتن حب و بغض را از ویژگی های جنجالی آنان دانست و افزود: اگر جریان فکری انقلاب توانسته تا حدی این وضعیت را مدیریت کند به خاطر همین لابی های سیاسی در حوزه فرهنگ است که البته این مشکل را تا حدی رفع کرده است اما این مسکن است و این شیوه صحیحی برای حل بنیادی مشکل نیست.

بنابراین گزارش، در ادامه این نشست مجری پرسید: در دوره شما به اکثر افراد و جریان های موجود در سینما میدان داده شد. برخی می گویند نباید به غیر افرادی که معتقد به انقلاب اسلامی هستند میدان داد و برخی معتقدند باید میدان داد تا در چهارچوب انقلاب اسلامی کار کنند. به عنوان نمونه فیلم جدایی نادر از سیمین را یکی از موفقیت های دولت خود می دانید در حالی که نقدهای زیادی بر این فیلم وارد شد.

وی پاسخ داد: در دوره آقای موسوی افراد دگراندیش بودند که فیلم هایی ساختند و توقیف شدند و جریان توقیف فیلم ها به جایی رسید که پیوند محکمی بین کسانی که فیلم هایشان توقیف شده بود و نیز جریان ضد انقلاب برقرار شد.

*توقیف فیلم برای عده ای مدال افتخار و کسب امتیاز شده بود

معاون سینمایی وزارت ارشاد دولت دهم ادامه داد: بیش از نود درصد فیلم هایی که ساخته می شد، با هدف سیاه نمایی برای دهن کجی کردن به همه دستاوردهایی که ما در این جا داشتیم، نگاه به جشنواره های بین‌المللی داشت و داشتن فیلم توقیفی یک افتخار شده بود که یک مدالی برای افراد بود برای این که به جریان آن ور مرز ها معرفی شود و کسانی که فیلم توقیفی ساختند هیچ ضرری نکردند بلکه برد هم کردند زیرا هم جایزه هایشان را در جشنواره های خارجی گرفتند و هم در جشنواره های داخلی جایزه هایی گرفتند.

وی افزود: ما برای اصلاح این روند به دنبال این بودیم که چشمان ناظر عمومی را زیاد کنیم زیرا فیلم هایی از این دست پیش از این نیز ساخته شده است اما در یک حیات خلوتی ساخته می شد.

شمقدری درباره فیلم های رفع توقیف شده در زمان خود توضیح داد: فیلم هایی که رفع توقیف شد، فیلم هایی نبود که به همان شکل اکران شود بلکه بخش های غیر قابل پذیرش حذف شد تا از انگ توقیفی که موجب گرفتن امتیاز برای سازندگان شده بود خارج شود و ما با این سیاست این فیلم ها را پخش کردیم اما به حسب عادت به جای آن که مخاطب و ناظرین یقه کارگردان را بگیرند، باز هم یقه ما را گرفتند.

وی ادامه داد: شاید این اشکال ما بود که نتوانستیم جریان اصولگرایی را با خود همراه کنیم یا فرصت نکردیم.

*نرمش با سینماگران برای حفظ آن ها در سایه انقلاب

معاون سازمان سینمایی با اشاره به این که بهمن قبادی یک جوان فیلمسازی بود که فیلم هایی ساخته بود اما امروز در سینمای ضد انقلاب است، بیان کرد: فیلمی که وی درباره کردستان ساخت آغاز انشعاب این فرد از سینمای انقلاب شد که در آن فیلم نقشه جعلی کردستان بزرگ که توطئه آمریکایی صهیونیستی بود، در آن فیلم نمایش داده شده بود.

وی با بیان این که ساده انگاری است که بگوییم این که قبادی رفت که رفت، ابراز داشت: بخشی از علت همراهی مردم آمریکا برای حمله نظامی به ایران فیلم هایی است که امثال آقای قبادی علیه ایران می سازند و حداقل این است که آن جا خواهند گفت وی، یک هنرمند است که به سبب عدم آزادی بیان از کشورش تبعید شده است در حالی که این تبعید خودساخته است در حالی که اگر فیلم چنین افرادی مدیریت شده در سینماهای محدود و با رعایت جزییات اکران شود، چنین اتفاق هایی نمی افتد.

*سینما تجربه یک کلاه گشادی است که دارند بر سر ما می گذارند

شمقدری درباره بخش سینما تجربه در جشنواره فیلم فجر ابراز داشت: سینما تجربه یک کلاه گشادی است که دارند بر سر ما می گذارند تا اهداف خود را در آن پیش ببرند.

وی با تاکید بر این که نقش دستگاه های حاکمیتی بسیار مهم است که از برخی فیلم ها حمایت نکنند، با اشاره به جشنواره پلیس گفت: دوستانی که آن جشنواره را برگزار کردند گفتند ما باید فیلم هایی بسازیم که به مردم هشدار بدهیم و خوشان فیلم ساختند خانه پدری و دو فیلم دیگر که هر سه مسئله داشت ، حاصل آن مدیریت بود که البته خود آقای عیاری از فیلم سازهای خوب ماست که اگر می دانست چنین چیزی نمی ساخت اما افرادی به او چنین جریان فرهنگی را دادند که دولت فعلی نیز با این همه شعار به این نتیجه رسید که اجازه اکران به فیلم خانه پدری ندهد.

*با چهار سال نمی توان نتیجه گرفت

معاون سینمایی وزارت ارشاد دولت دهم با بیان این که با چهار سال نمی توان نتیجه گرفت اما معتقد هستم در دراز مدت نتیجه می دهد، بیان داشت: نمی خواهم بگویم اصلاً خطا نداشتیم اما فعالیت های بسیار مثبتی نیز داشتیم؛ به عنوان مثال، حضور ما در کمیسیون مجلس خبرگان بسیار موثر بود؛ این حضور جلسه بسیار مفید و سنگینی بود که در پایان آن جلسه یکی از اعضا گفتند «آقایان در اموری که ما تخصص نداریم، حق نداریم وارد شویم. در این مورد حرف آقایان (ما را می گفت) بر حرف ما اولویت دارد.»

وی تاکید کرد: اگر ما بخواهیم سینما را به عرصه درست برسانیم راه آن این است که صاحبان فکر و اندیشه که دین را به ما یاد می دهند، وارد عرصه سینما شوند و این پدیده و تاریخ آن را بشناسند که البته منظورم این نیست که لزوماً کارگردان و سینماگر شوند ولی اگر کارگردان هم شوند خوب است.

*صاحبان فکر و اندیشه دینی پاسخ دهند که زن را در سینما چگونه به تصویر بکشیم

شمقدری توضیح داد: صاحبان فکر و اندیشه دینی باید مبانی و بنیان فکری محتوای سینما را تبیین کنند مثلاً این که بگویند ما زن را در سینما چکار کنیم؟ در حالی که زن، مظهر مهربانی، زیبایی و جذابیت است و در جامعه از هر دو نفر یکی زن است و سوال سینما این است که زن را من چگونه در فیلم بیاورم، آقایان سکوت کرده اند و فیلمسازان هر کدام از ظن خودشان زن را به تصویر می کشند.

معاون سینمایی وزارت ارشاد دولت دهم با تاکید بر این که ما سوالات بسیار زیادی داریم که کسانی می توانند به آن پاسخ بدهند که دستشان به دین می رسد، یادآور شد: اوایل انقلاب ما سوال هایی داشتیم که به برادر حاج آقای مجتهدی تهرانی می دادیم و ایشان از امام می پرسیدند اما این دو جلسه بیشتر ادامه پیدا نکرد.

*فیلم هایی که دیده ایم جای تاسف دارد

وی با بیان این که ما امروز دچار یک نوع سردرگمی و آشفتگی عظیم در حوزه فرهنگی هستیم که فرهنگ عملاً رها شده است، اظهار داشت: این مقدار از فیلم هایی که دیده ایم جای تاسف دارد و نشان می دهد که ما گامی به جلو نداشتیم.

همچنین مجری نشست از شمقدری پرسید: برخی معتقدند افرادی در بدنه سازمان سینمایی هستند که در هر مدیریت جدیدی هم همچنان حضور پر رنگ دارند که در این جشنواره نیز نسل جدید این گروه را وارد سینمای فجر کرده اند. شما چقدر برنامه ریزی کردید تا نیروهای جوان را وارد عرصه سینما کنید؟

معاون سابق سینمایی وزارت ارشاد پاسخ داد: ما این کار را کردیم؛ شما در دو دوره قبل ببینید جوان هایی چه کارهایی ساختند و وارد جشنواره فجر شدند و امسال جوان هایی که وارد جشنواره امسال شده اند، چه فیلم هایی ساخته اند.

شمقدری با بیان این که اشتباهاتی داشته ایم اما از بسیاری از کارهایمان و صاحبان کار می توانیم دفاع کنیم، خاطر نشان کرد: جشنواره مقاومت امسال آخرین محصولات دوره ما بود به عنوان مثال، ابوزینب آخرین محصول دوره ما بود و ما در سینمای جوان نیز تلاش کردیم بدنه سینماسازان جوان در شهرستان ها وارد شوند و جزو سرمایه های این جبهه در آینده باشند.