از قول تا عمل رئیس‌جمهور و آنچه که مغفول واقع شده!
محمد زعیم‌زاده در یادداشتی سخنان رئیس‌جمهور در خصوص نقد و آزادی بیان بویژه آنچه که دیروز در افتتاحیه نمایشگاه مطبوعات بیان کرد را با سنجه‌هایی از آیات و روایات مورد بررسی قرار داد
به گزارش «نسیم» محمد زعیم زاده نوشت:
1- به نظر می رسد "تکثر سیاسی و اجتماعی" بهترین وصف از فضای سپهر سیاسی کنونی کشور است، تکثری بی سابقه که خواسته یا ناخواسته گسل های اجتماعی جدی را در کشور پدید آورده و اگر استراتژی هم افزایی حداکثری بر سر منافع مشترک مدنظر مسئولان علی الخصوص دولتمردان قرار نگیرد می تواند مخاطرات جدی برای کشور پدید آورد، اما لازمه ی هم افزایی حداکثری وجود زمینه های گفت و گو و فضای نقد در جامعه و در سطح نخبگان است و البته لازمه ی گفت و گو بالا بردن سعه ی صدر و فهم شنیدن نقد از سوی مسئولان است.
2- همه ما باید نقادی کنیم نقد به نفع ماست دولت باید نقد شود، قوه قضاییه باید نقد شود، مجلس باید نقد شود اسلام که بالاتر می‌گوید «النصیحة لائمة المسلمین» امام مسلمین هم باید نقد شود منتها نقد و انتقاد نه اتهام، تخریب، تهمت و دروغ.
جملات بالا نه سخنان نگارنده بلکه فرمایش جناب روحانی در افتتاحیه نمایشگاه مطبوعات است، نمایشگاهی که در آن بسیاری از منتقدان جدی دولت به دلیل رفتار تبعیض آمیز معاونت مطبوعاتی دولت یازدهم در تخصیص یارانه ها و تذکرهای مکرر به برخی رسانه های منتقد که در اعتراض به همین امر و دیگر مسائل تبعیض آمیز در نمایشگاه امسال حضور نیافته اند و در روزی که به گواه حاضران اجازه‌ی حضور سایر رسانه های غیردولتی و مستقل حاضر در جشنواره هم در صبح همان روز داده نشد و جناب رئیس جمهور عملاً به بازدید از بخش دولتی مطبوعات مشغول شدند.
3- کم سواد، بی قانون، بی دین، حسود، افراطی، کاسب تحریم، بی شناسنامه، بی کار، متوهم، بزدل، دین نشناس، تخریب گر؛ مخلوقات ترسو، لرزان، تازه به دوران رسیده، عصر حجری، کودک، کسانی که باید بروند به جهنم، افرادی که فقط سر و صدا می کنند و پلیس مخفی، اینها تنها بخشی از توصیفاتی ست که جناب آقای روحانی است که در 2 سال و اندی از زمام داریشان نثار منتقدان کرده اند.
4- یَأَیهَا الَّذِینَ ءَامَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لا تَفْعَلُون/ اى کسانى که ایمان آورده‌اید! چرا سخنى مى‌گوئید که عمل نمى‌کنید (سوره الصف - آیه 2)
مفسران براى آیه «لم تقولون ما لا تفعلون» شأن نزول‌هاى متعددى ذکر کرده‌اند که تفاوت زیادى با هم ندارد از جمله اینکه:
الف: جمعى از مؤمنان بودند که مى‌گفتند: بعد از این هر وقت با دشمن روبه‌رو شویم پشت نخواهیم کرد، و فرار نمى‌کنیم ولى به گفته خود وفا نکردند، و در روز اُحد فرار کردند تا آنجا که پیشانى پیامبر صلى اللّه علیه و آله و سلّم و دندان مبارک ایشان شکسته شد.
ب: هنگامى که خداوند ثواب شهداى بدر را بیان کرد، جمعى از صحابه گفتند: حال که چنین است ما در جنگ‌هاى آینده، تمام نیروى خود را به کار خواهیم گرفت، ولى در احُد فرار کردند، آیه فوق نازل شد و آنها را سرزنش کرد.
ج: جمعى از مؤمنان پیش از آنکه حکم جهاد نازل شود مى‌گفتند: اى کاش خداوند بهترین اعمال را به ما نشان مى‌داد تا عمل کنیم، چیزى نگذشت که خداوند به آنها خبر داد که «افضل اعمال ایمان خالص و جهاد است» اما این خبر آنها را خوش نیامد، و تعلل ورزیدند، آیه نازل شد و آنها را ملامت کرد.
خداوند متعال به عنوان ملامت و سرزنش از کسانى که به گفته‌هاى خود عمل نمى‌کنند، مى‌فرماید: اى کسانى که ایمان آورده‌اید! چرا سخنى مى گوئید که عمل نمى‌کنید؟! «یا ایها الذین آمنوا لم تقولون ما لا تفعلون».
گرچه مطابق شأن نزول این آیات در مورد گفت‌وگوهاى جهاد، و سپس فرار در روز جنگ احد نازل شده، ولى مى‌دانیم هیچ‌گاه شأن نزول‌ها مفهوم گسترده آیات را محدود نمى‌کند، بنابراین هرگونه گفتار بى عمل درخور سرزنش و ملامت است، خواه در رابطه با پایمردى در میدان جهاد باشد، و یا در هر عمل مثبت و سازنده دیگر.
بعضى از مفسران، مخاطب را در این آیات، مؤمنان ظاهرى و منافقان واقعى دانسته‌اند، در حالى که خطاب «یا ایها الذین آمنوا» و تعبیرات آیات بعد همگى نشان مى‌دهد که مخاطب، مؤمنان واقعى هستند اما مؤمنانى که هنوز به سر حد کمال ایمان نرسیده و گفتار و کردارشان هماهنگ نشده است.
علامه طباطبائى(ره) در تفسیر «المیزان» مى‌گوید: فرق است بین اینکه انسان سخنى را بگوید که انجام نخواهد داد و بین اینکه کارى را که مى‌گوید انجام ندهد؛ اولى دلیل بر نفاق و دومى دلیل بر ضعف اراده است.
