مماشات رئیس ساختمان میرداماد با شرکت‌گشایی شوالیه در بانک پاسارگاد!

گروه اقتصادی خبرگزاری نسیم: عطش سیری ناپذیر شوالیه نظام بانکی ایران برای درو کردن قراردادهای نفتی در صنعت نفت همچنان ادامه دارد؛ از تامین مالی طرح توسعه میدان نفتی مشترک اسفندیار گرفته تا طرح ذخیره‌‌سازی نفت خام قشم، تامین مالی پالایشگاه در جاسک و این اواخر هم احداث خط انتقال ششم گاز سراسری برای هدف صادرات گاز به کشور همسایه یعنی عراق.

مجید قاسمی گفته است که طرح توسعه صنعت نفت با مشارکت و تامین مالی بانک های خصوصی جان تازه ای خواهند گرفت اما او اشاره نکرده که جان تازه بخشیدن به صنعت نفت چه بهای سنگینی را برای آنها به دنبال خواهد داشت.

صنعت نفت کشور با قدمتی بیش از یک قرن اکنون با چالش های جدی دست و پنجه نرم کرده که پیکر نحیف آن خود گویای رژیم سختی بوده که به واسطه اعمال تحریم های بین المللی و تنگدستی ناشی از فقدان منابع برجسم ضعیف آن پدیدار گشته است.

ناتوانی در تامین منابع مالی به واسطه تحریم های بین المللی، قدیمی بودن چاه های نفت و به روز نبودن بودن تکنولوژی موجود در این صنعت و چشم های نگران دولتمردان به گاو شیرده مهجور اقتصاد سبب شده با همه این فرازو فرود ها صنعت نفت با همه غرور خویش، اکنون با سر افکندگی دست نیاز خویش را به سمت شبکه بانکی کشور دراز کند. آن هم به امید دریافت مرهمی نقد ولو با بهایی بس سنگین.

البته که نمی توان انتظار داشت در شرایط رکود سنگین حاکم بر اقتصاد، شبکه بانکی کشور هم مرهم نقدخود را به سهولت در اختیار صنعت نفت قرار دهد؛ حتی بانک پاسارگاد.

بانکی که سکانداران گاه و بی‌گاه برای به دست آوردن قراردادهای نفتی پله های ساختمان وزارت نفت را سه تا یکی طی کرده تا قراردادها را یکی پس ازدیگری از پی هم درو سازد؛ از قرار معلوم بانک پاسارگاد در طرح ذخیره سازی قشم عاملیت تامین اعتبار 120 میلیون دلاری ارزی و 2 هزار و 500 میلیارد ریالی اعتبار ریالی را بر عهده داشته هرچند که این بانک برای ارائه تسهیلات به سادگی به در اختیار گذاشتن اعتبار آن به شرکت سرمایه گذاری قشم تن در نداده و به عنوان ضمانت حتی زمین طرح را هم مطالبه ساخته است.

این بانک برای تامین مالی 2.5 میلیارد دلاری احداث یک پالایشگاه در جاسک هم پا پیش گذارده و در طرح احداث خط ششم سراسری هم 2 میلیارد دلار سرمایه گذاری خواهد کرد.

این همه سرمایه گذاری های بانک پاسارگاد در صنعت نفت نبوده و به نظر میرسد ، بانک مورد اشاره در چند طرح نفتی دیگر هم قراردادهایی به ارز 2 میلیارد دلار برنده شده است.

اتفاقاتی که سبب خواهد شد ضریب نفوذ بانک پاسارگاد در پهنه صنعت نفت و گاز کشور هم بیشتر و بیشتر شود، همانند سهم عظیم بانک پاسارگاد در عرصه ساخت و سازکشور.

اما راز حضور پرشمار بانک پاسارگاد در صنعت نفت ایران در چیست؟

مدیرعامل بانک پاسارگاد گفته است که این بانک با هدف توسعه صنایع نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی سرمایه گذاریهای خود را افزایش داده و بزرگترین سرمایه گذاری این بانک در بخش انرژی کشور تامین مالی ساخت ادامه خط انتقال گاز ششم سراسری با هدف گاز رسانی به مناطق غرب و شمال غرب کشور و صادرات به کشور عراق به روش BOT است.

هر چند که رفتار های عجیب بانک پاسارگاد چندان هم به مذاق سایر رقبای بانکی او خوش نیامده و حتی مدیر عامل یک بانک متعلق به شهرداری به وضوح اعلام داشت که بانک پاسارگاد بیشتر از عرصه مبادلات نفت درآمد زایی می کند تا عملیات بانکداری.

کنایه ای که به شدت خشم بانک پاسارگاد را برافروخته و با دستپاچگی به غایت ناشیانه به ارایه توضیحی در قامت یک سطر مبادرت ورزید که"بانک پاسارگاد هیچگونه مبادلات نفتی و بازرگانی انجام نمی دهد."

توضیحی که خود بیشتر بربیرون زدن دم خروس تاکید داشت تا چیز دیگر!

"پاسارگاد" ابر بنگاه دار نظام بانکی کشور

درست یک سال قبل، شورای پول و اعتبار تصمیم گرفت تا با تعیین فرصتی سه ساله واگذاری بنگاه های غیر بانکی شبکه بانکی کشور را در دستورکار بانکها قرار دهد.

امری که پیشتر نیز از ناحیه رئیس جمهوری نیز مورد تاکید قرار گرفته بود.

اما واقعیت این است که بانک ها چسبندگی خاصی به بنگاهها داشته چرا که به نظر می رسد عمده درآمدهای آنها از محل بنگاهداری تامین می‌شود تا عملیات بانکداری.

از جمله بانک پاسارگاد با لیستی به بلندای25 شرکت همچنان معتقد است، چنانچه بانک ها بنگاه داری نکنند ورشکست خواهند شد.

بانک مرکزی اعلام داشته تعداد شرکت هایی که بانک ها در آن سهام دارند از عدد 600 شرکت عبور کرده و حجم سرمایه بانک ها در این شرکت ها به 26 هزار میلیارد تومان رسیده است.

چنانچه مصوبه شورای پول واعتبار دایر بر تعیین زمان سه ساله برای خروج کامل بانکها از بنگاهداری ملاک عمل قرار گیرد، پس دو سال دیگر تا واگذاری کامل شرکت های غیر بانکی بانک ها زمان باقی مانده اما آیا شبکه بانکی و به ویژه بانک پاسارگاد از درآمد زایی هنگفت خویش در شرکت داری چشم خواهد پوشید؟

از نگاه بانک مرکزی خط قرمز بنگاه داری برای شبکه بانکی 40 درصد سرمایه پایه بوده اما تا اکنون 48 درصد سرمایه بانک ها به سمت بنگاه داری لبریز شده است.

گمان می رود بانک پاسارگاد با به خط کردن دستکم 25 شرکت فعال در حوزه های مختلف سهم بنگاه داری در محدوده 45 درصد داشته باشد.

هرچند که مجید قاسمی مدیر عامل بانک پاسارگاد پیشتر در گفتگویی با نسیم خواستار آن شده که سقف بنگاه داری بانک ها از مرز 40 درصد عبور کرده چرا که به گفته او بانک ها باید با حضور درمیادین مهم اقتصادی کشور،خلل وفرج و حلقه های مفقوده را شناسایی و در رفع آن بکوشند.

بانک متبوع شوالیه نظام بانکی ایران، اکنون بدون توجه به مهلت سه ساله شورای پول واعتبار و تذکر مکرر بانک مرکزی به قبض و بسط و فعالیت های خویش در حوزه های مختلف اقتصادی ادامه داده ودایره سهم خواهی بانک متبوع خویش را از نفت گرفته و با عبور از صنعت سنگ آهن در پهنه ساختمان هم گسترانیده است.

سکاندار بانک مرکزی چاره ای جز مقابله با بنگاهداری بانک ها ندارد هر چند که توسعه عرضی و طولی و شرکت گشایی بانک ها و به ویژه پاسارگاد این ذهنیت را متبادرساخته که ولی الله سیف هم به سیاق اسلاف خویش ترجیح داده تا با مماشات با مدیران بنگاه دار نظام بانکی برخورد داشته باشد.

نظام بانکی کشور اکنون وضعیت خوبی نداشته وصرفنظر از پرداختن به چالش های فراوان آن ،بنگاه داری بانک ها گره ای کور در ساختار نظام بانکی کشور را به وجود آورده است.

به نظرمی رسد ذائقه شوالیه نظام بانکی کشور بیش ازگذشته با طعم گس نفت الفت عجیب یافته و با استمرار در قراردادهای کم و بیش زیاد در صنعت نفت بانک پاسارگاد، به این زودی ها قصد ندارد جایگاه خود را در رقابتی نفسگیر با رقبای نیمه دولتی خویش در نظام بانکی واگذار کند.

مگر آنکه ولی الله سیف و همه همقطاران او در ساختمان لاجوردی بانک مرکزی یک بار وبرای همیشه نسخه شرکت گشایی بانک پاسارگاد و همفکران او را در شبکه بانکی کشور به حالت تعدیل درآورد.

درغیراینصورت، از هم اکنون باید برای بانکی که به طور جد درحوزه های ساختمان، نفت و معدن حضوری چشمگیر داشته باید دنبال عنوانی "دیگر" بود.