حل مشکلات پرستاران با تعامل یا تقابل؟

گروه جامعه« نسیم آنلاین »-مهدیه عرفاتی: اواخر دولت دهم بود که خبر تصویب پنج طرح در حوزه پرستاری اخبار حوزه سلامت را تحت الشعاع قرارداد؛ یکی از این مصوبات ایجاد معاونت پرستاری در تشکیلات اجرایی وزارت بهداشت بود و با تصویب آن و به منظور ایجاد تحول در عرصه‌های مختلف آموزشی، پژوهشی، درمانی و صنفی پرستاران اداره کل پرستاری در وزارت بهداشت به معاونت پرستاری ارتقا یافت و از این طریق یکی از مطالبات چندساله پرستاران محقق شد .

بر همین اساس بنا شد تا سازمان نظام پرستاری و معاونت پرستاری با تعامل بیشتر به عنوان دو بال هماهنگ در جهت تحقق اهداف حوزه پرستاری تلاش کنند و در ابتدا نیز به نوعی این تعاملات شکل گرفت؛ اما به مرور سازمان نظام پرستاری به عنوان تشکل صنفی پرستاران و معاونت پرستاری وزارت بهداشت به عنوان سیاستگذارو متولی این حوزه از کنار هم فاصله گرفته به طوریکه در ماه‌های اخیر به نوعی در مقابل یکدیگر قرار گرفتند .

از یک سو سازمان نظام پرستاری به اعلام آمار و اخبار حوزه پرستاری می‌پردازد و از سوی دیگر وزارت بهداشت این آمار و خبر‌ها را تکذیب می‌کند که وجود ۱۴ هزارپرستار بیکار جویای کار در کشور از این دست آمارهاست که توسط مسئولان سازمان نظام پرستاری اعلام و پس از آن توسط معاون پرستاری تکذیب شد .

۱۴ هزار پرستار بیکار در کشور در جستجوی کارند

محمد شریفی مقدم، قائم مقام سازمان نظام پرستاری در خصوص کمبود پرستار می‌گوید: این مشکل سالهاست وجود دارد و وزارت بهداشت آن را مطرح می‌کند و این درحالی است که ۱۴هزار پرستار جویای کار در کشور وجود دارد و مشکل اصلی وزارت بهداشت است که امکان جذب پرستارندارد و در شهرستان‌ها نیز با وجود پرستار بیکارشرایط استخدام وجود ندارد .

وی با بیان اینکه استخدام شرکتی برای پرستاران امنیت شعلی ایجاد نمی‌کند، اظهار داشت: قبل از سال ۱۳۷۵ شاخص‌های دریافت حقوق برای تیم درمانی بیمارستان‌ها مشخص بود و بیشترین میزان اختلاف حقوق پزشک و پرستار دو برابر بود اما پس از اجرایی شدن طرح تبعیض آمیز خودگردانی بیمارستان‌ها علاوه بر حقوق، درآمد پزشک نیز تعریف شد و بر همین اساس اختلاف حقوق پزشکان ۱۰ برابر حقوق پرستاران شد .

وی ادامه داد: در طرح تحول سلامت نیز این اختلاف درآمد وجود دارد و پرستاران در حالی که از نظر کمی بیشترین خدمات را ارائه می‌دهند، اما همچنان مورد کم توجهی قرار می‌گیرند .

۱۰۰هزار پرستار در کشور کمبود داریم

پس از اعلام این آمار توسط شریفی مقدم، محمد میرزابیگی، معاون پرستاری وزیر بهداشت با اعلام اینکه با کمبود ۱۰۰ هزار نفر پرستار در کشور مواجه هستیم، گفت: این کمبود‌ها با در نظر گرفتن هر یک از معیارهای سنجش تعداد پرستار خود را نشان می‌دهد .

وی افزود: بر اساس استاندار تعداد پرستار به جمعیت، حداقل ۲۴۰ هزار پرستار، بر اساس معیار پرستار به پزشک ۲۱۰ هزار نفر، بر مبنای تعداد پرستار به تخت ۲۲۰ هزار نفر و با شاخص قانون ارتقای بهره وری ۲۶۰ هزار نیرو در حوزه پرستاری کمبود داریم .

میرزابیگی از افزایش دو برابری ظرفیت پذیرش دانشجو در دانشکده‌های پرستاری خبر داد و تصریح کرد: بر این اساس ۷۵۰۰ نفر در سال فارغ التحصیل می‌شوند که اکثریت آن‌ها به کار گرفته می‌شوند .

همچنین معاون پرستاری وزارت بهداشت تاکید کرد: در طول اجرای برنامه چهارم توسعه ۴۵ هزار نفر، طی برنامه پنجم ۲۳هزار نفر و با اجرای طرح تحول سلامت حدود ۱۶ هزار نفر در گروه پرستاری نظام سلامت بکار گرفته شدند .

میرزابیگی اضافه کرد: ممکن است به دلیل توزیع نامناسب دانشکده‌ها در برخی از شهرستان‌ها پرستار بیکار وجود داشته باشد؛ اما آمار اشتغال پرستاران طی سال‌های گذشته نشان می‌دهد امکان ندارد پرستاری به معنای واقعی بیکار باشد و اگر پرستاری جویای کار باشد محال است بیکار بماند .

وی در خصوص آمار ۱۴ هزار پرستار بیکار گفت: کسانی که می‌گویند این تعداد پرستار بیکار در کشور وجود دارد به طور رسمی این پرستاران را به ما معرفی کنید تا از طریق موسسه آوای سلامت تمامی آن‌ها را بکار بگیریم .

معاون پرستاری وزیر بهداشت تاکید کرد: من آمار ۱۴ هزار پرستار بیکار را اصلا قبول ندارم و صراحتا اعلام می‌کنم اگر پرستاری جویای کار باشد حتما به کارگیری خواهد شد البته با این شرط که در جا که نیاز بود برای کار برود .

این تنش‌ها در حالی صورت می‌گیرد که هر دو طرف بر لزوم همکاری و همگرایی برای رفع مشکلات حوزه پرستاری تاکید می‌کنند؛ از یک سو معاون پرستاری وزیر بهداشت بر موجودیت سازمان نظام پرستاری به عنوان سازمان صنفی پرستاران و لزوم همگرایی با این سازمان تاکید می‌کند و از سوی دیگر علی محمد آدابی، رئیس سازمان نظام پرستاری می‌گوید: تلاش کرده‌ایم که با وزارت بهداشت تعامل برقرار کرده و این تلاش همچنان ادامه دارد و امیدواریم با درک متقابلی که از یکدیگر داریم به مشکلات فائق شویم؛ چرا که حمایت وزارت بهداشت به عنوان یک وظیفه حاکمیتی واجب است .

اما در عمل این اعتقاد به همگرایی نمود چندانی ندارند به طوریکه برای نخستین بار در روز پرستار شاهد برگزاری دو مراسم به صورت همزمان هستیم و این مسیر قطعا نه تنها به رفع مشکلات پرستاری و پرستاران منجر نمی‌شود بلکه در ‌‌نهایت تشدید مسائل پرستاری را به دنبال خواهد داشت .

بنای وزارت بهداشت از ابتدا برگزاری مراسم مشترک روز پرستار با نظام پرستاری بوده است

سید احمد نجاتیان، مشاور معاون پرستاری وزارت بهداشت دراین خصوص به « نسیم آنلاین » گفت: برگزاری مراسم گرامیداشت روز پرستار برنامه رسمی و دائمی وزارت بهداشت بوده و به طور سنتی هرسال برگزار می‌شود .

وی با تاکید بر اینکه تقدیر از پرستاران وظیفه وزارت بهداشت است، افزود: از ابتدا بنای وزارت بهداشت بر تعامل بوده و رایزنی‌هایی با مسئولان سازمان نظام پرستاری برای برگزاری مراسم مشترک صورت گرفت .

مشاورمعاون پرستاری وزارت بهداشت ادامه داد: در همین راستا جلساتی با نمایندگان شورای عالی نظام پرستاری برگزارشد و در حین مذاکره نمایندگان شورای عالی نظام پرستاری برای برگزاری مشترک مراسم، مسئولان نظام پرستاری در خبرهایی برگزاری هر گونه جشنی را برای پرستاران غیر لازم دانستند .

نجاتیان اضافه کرد: وزارت بهداشت برنامه خود برای برگزاری مراسم مشترک را اعلام کرده بود اما مسئولان سازمان نظام پرستاری در ابتدا از عدم تمایل خود برای برگزاری جشن خبر دادند و پس از آن برگزاری مراسمی در روز ۲۵ بهمن را اعلام کردند و مجدد از برگزاری مراسمی در روز بیست و چهارم بهمن ماه و به صورت همزمان با برنامه وزارت بهداشت خبر دادند و ما نیز در جریان نیستیم که مسئولان این سازمان چگونه از عدم برگزاری جشن به برگزاری مراسم همزمان با مراسم وزارت بهداشت رسیدند .

وی با بیان اینکه با توجه به همزمانی برنامه‌ها بعید است که وزیر بهداشت بتواند در مراسم سازمان نظام پرستاری حاضر شود، گفت: تصور می‌شود برنامه ریزی به نوعی بوده که وزیر بهداشت نتواند در مراسم حاضر شود .

تقابل وزارت بهداشت و نظام پرستاری در ‌‌نهایت به ضرر مردم و پرستاران تمام می‌شود

محمود عمیدی، معاون پشتیبانی سازمان نظام پرستاری در خصوص برگزاری دو مراسم گرامیداشت روز پرستار به صورت همزمان گفت: این اتفاق نمود وجود تقابل بین وزارت بهداشت و سازمان نظام پرستاری است و این تقابل در ‌‌نهایت به ضرر مردم و پرستاران خواهد بود .

وی ادامه داد: ما دلیلی برای برگزاری جشن نداریم؛ اما برای برگزاری مراسم روز پرستار چندین بار با مسئولان وزارت بهداشت تماس گرفتیم و طی چند جلسه شروط خود برای برگزاری مراسم مشترک را اعلام کردیم .

به گفته عمیدی دو شرط واگذاری تایید صلاحیت حرفه‌ای پرستاران به سازمان نظام پرستاری و اثبات عزم وزارت بهداشت برای اجرای قانون تعرفه گذاری و اعلام این موضوع به صورت کتبی به عنوان شروط نظام پرستاری برای برگزاری جشن مشترک به وزارت بهداشت اعلام شد .

معاون پشتیبانی سازمان نظام پزشکی تصریح کرد: پس از اعلام شروط سازمان نظام پرستاری، مسئولان وزارت بهداشت گفتند که این سازمان برادری خود را ثابت نکرده و نمی‌توانیم هیچ وعده‌ای را بدهیم .

عمیدی تصریح کرد: چندین بار برای گفتگو از وزیر بهداشت دعوت به عمل آمده اما کانال‌های ارتباطی ما با وزیر پیام‌های ما را به درستی به دکتر هاشمی ارسال نمی‌کنند .

وی با تاکید بر اینکه زمانیکه مسیر گفتگو و مفاهمه بسته می‌شود مسیر‌های دیگر باز خواهد شد، اضافه کرد: برای مراسم روز شنبه از رئیس جمهور و وزیر بهداشت دعوت به عمل آمده اما هیچ اطلاعی از حضور یا عدم حضور آن‌ها نداریم .

قانونی که 9 سال روی زمین مانده

معاون پشتیبانی سازمان نظام پرستاری با اشاره به عدم اجرای قوانین حوزه پرستاری از جمله؛ قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری، قانون ارتقای بهره وری و قانون مشاغل سخت و زیان آور خاطر نشان کرد: در حال حاضر پرستاری اسما جزء مشاغل سخت و زیان آور است اما در عمل این قانون در مورد پرستاران اجرا نمی‌شود و قانون تعرفه گذاری نیز ۹ سال است که روی زمین معطل مانده و ما خواستار اجرای این قوانین هستیم .

پرستاران قشر مظلوم در تیم ارائه خدمت درمانی هستند که همواره در خط مقدم ارائه خدمت تمامی سختی‌ها را به جان خریده تا به نحو احسن از بیماران مراقبت کنند اما با افزایش فشار کاری وعدم اجرای قانون است که خستگی بر تن پرستار می‌ماند و در ‌‌نهایت باعث کاهش کیفیت خدمات می‌شود .

مشکلات حوزه پرستاری نیزتا حدی است که اقدامات صورت گرفته در این بخش کمتر به چشم می‌آید اما بدون شک در این میان تعامل و همگرایی سازمان صنفی و متولی حوزه است که می‌تواند نوید بخش روزهای خوش و حرکت در مسیر رفع مشکلات باشد وبالعکس ایجاد تنش و تقابل، روحیه امید را در پرستاران بیش از پیش تضعیف و مشکلات را تشدید می‌کند .