صالحی امیری در بزرگداشت نودمین زادروز ایرج افشار:
هویت و فرهنگ ایران در دنیا مدیون ایرج افشار است
رئیس کتابخانه ملی گفت: اگر امروز هویت، فرهنگ و اسطوره ایران در دنیا گسترش یافته مدیون تلاش‌های انسان بزرگی است که بدون منت آنچه را که داشت در طبق اخلاص گذاشته بود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی « نسیم آنلاین »، مراسم بزرگداشت نودمین زادروز ایرج افشار با حضور سید رضا صالحی امیری، آیت الله محقق داماد، سید محمود دعایی، کاظم بجنوردی، احمد مسجدجامعی، اکبر ایمانی و علاقمندان در کتابخانه ملی برگزار شد .
صالحی امیری، رئیس کتابخانه ملی در ابتدای این مراسم با بیان اینکه امروز از ایرج افشار سخن می‌گوییم که هر جا اسم از ایران و ایرانی برده می‌شود یاد و خاطره او زنده خواهد شد، گفت:اگر امروز هویت، فرهنگ و اسطوره ایران در دنیا گسترش یافته مدیون تلاش‌های انسان بزرگی است که بدون منت آنچه را که داشت در طبق اخلاص گذاشته بود.
وی ادامه داد: نسل امروز باید بداند که اگر امروز درخت این فرهنگ سبز است و میوه می‌دهد به خاطر وجود ریشه‌هایی همچون ایرج افشار است. امیدوارم این نسل بداند که میراثدار فرهنگ بزرگی است که باید آن را پاس بدارد .
آیت الله مصطفی محقق داماد به عنوان سخنران بعدی این مراسم گفت: یکی از جهاتی که باید توجه کنیم این است که از میان عالمان تنها افراد نادری هستند که تمام وجودشان را برای دانش این کشور و سرمایه علمی آن وقف کردند و بدون هیچ چشم‌داشتی خدمات ارزنده‌ای ارائه داشتند. عالمان زیادی داریم اما کسی که از روی خلوص اینگونه کار کند بسیار کم است.
وی با بیان اینکه افرادی که قلب‌شان بتپد که گوشه کتابخانه وین کدام نسخه کتاب خطی است که از ایران سخن گفته باشد و ایران را معرفی کند. مرحوم افشار این چنین شخصیتی بود، اظهار داشت: 23 سال با ایرج افشار مأنوس بودم و هیچ وقت غرور و تکبری در او ندیدم جالب این است که ایشان تمام سرمایه و ثروت خود را وقف ایران و ایران شناسی کرده است. خاطرم است که در وصیتنامه او دیدم همه اموالش را وقف این کار کرده بود و من تولیت این وقف را بر عهده دارم. ایرج افشار نمونه اخلاقمداری در کنار علم و اندیشه و دانش بود، به گونه که بعد از فوتش نیز کتابخانه شخصی‌اش را وقف مرکز اسناد کتابخانه ملی کرد که امروز افراد زیادی از این گنجینه استفاده می‌کنند. او نام خوبی از خود باقی گذاشت و ماندگاران اصلی همین‌ها هستند .
در ادامه مراسم اکبر ایرانی با بیان اینکه ملتی که حافظه عمیقی دارد بزرگانی را که موجب بازشناسی و بازسازی تفکرات ملت شدند را فراموش نمی‌کند. جایگاه ایرج افشار جایگاهی است که باید رساله‌های دانشگاهی متعدد در باب او نوشته شود، افزود: خاطرم است که ایرج افشار بیشتر آثاری را مورد توجه قرار می‌داد که مردم و مردم شناسی می‌پرداخت. او به چنین موضوعاتی اهمیت می‌داد .
سید فرید قاسمی به عنوان سخنران بعدی مراسم با بیان اینکه ایرج افشار آرزومند بومی سازی کتابداری بود و به شیوه‌های سنتی بسیار بها می‌داد، افزود: وی اعتقاد داشت که تکنیک باید در خدمت سنت باشد. خاطرم هست که می‌گفت ما به تکنیک فرنگی نیازمندیم اما این تکنیک‌ها باید ایرانی‌گونه شوند، او همچنین کتابداری را ارتجاعی نمی‌دانست بلکه احتیاج امروز و فردای ایران قلمداد می‌کرد .
وی ادامه داد: ایرج افشار کتابخانه را در 2 اصل مجموعه سازی درست و پاسخ‌گویی صحیح استوار می‌دانست و اعتقاد داشت که اگر اصل اول محقق نشود اصل دوم به سرانجام نمی‌رسد. حال باید این سوال را از خود بپرسیم که مجموعه‌سازی ما چگونه است؟ سند راهبردی ما کجاست و چه هدف‌گذاریی برای مجموعه‌سازی داریم؟
قاسمی اضافه کرد: تفاهم‌نامه‌های بسیاری با کشورهای مختلف امضا کردیم، رئیس کتابخانه آن کشورها با علم و آگاهی به ایران آمدند و با خود فهرست کتاب‌هایی را که نیاز داشتند، به همراه داشتند اما آیا ما توانستیم فهرست درستی را از آنها تهیه کنیم؟
فرید قاسمی در پایان سخنان خود گفت: اگر بخواهیم روح ایرج افشار را شاد کنیم، باید به سمت مجموعه‌سازی درست و فهرست‌سازی مناسب کتابخانه‌ها حرکت کنیم .
احمد مسجد جامعی در ادامه مراسم با بیان اینکه یکی از ویژگی های کاری مرحوم ایرج افشار طراحی کاربرگ‌های نسخ خطی بود، البته قبلا نیز چنین نسخی داشتیم اما نظام واحدی نداشت، تصریح کرد: یکی از کارهای دیگر او نهادسازی بود، در حقیقت ایرج افشار جمع بین عمل و نظر بود، نظریه داشت و به لحاظ مدیریت قوی بود ما به چنین ظرفیتی بسیار نیازمندیم و اکنون با توجه به تحولات مختلف باید این ظرفیت‌ها را شناسایی و آنها را روزآمد کنیم. باید توجه کنیم که ما ساختاری می‌خواهیم که این ظرفیت‌ها، فهرست‌سازی شود و سامان پیدا کند، که البته می‌توان از بسیاری از دیگر فهرست‌ها کمک گرفت. البته شاید هم نیاز باشد که نشست‌های تخصصی برگزار کنیم تا بتوانیم فهرست واحد نسخ خطی فارسی و فهرست واحد نسخ خطی واحد را منتشر کنیم .
در پایان این مراسم از تندیس ایرج افشار که توسط سازمان زیبا‌سازی شهرداری تهران به کتابخانه ملی اهدا شده بود، رونمایی شد. همچنین از بزرگترین فهرست مشترک نسخ خطی، «کتاب دوره کامل 45 جلدی فهرستگان نسخه‌های خطی ایران» رونمایی شد و در ادامه از کتاب فرزانه ایران‌مدار رونمایی شد .
