مدل قراردادهای IPC برای دوران قاجار و پهلوی است

به گزارش « نسیم آنلاین »، مهر نوشت: مسعود درخشان استاد اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع) و تحلیلگر قراردادهای نفتی در همایش بزرگ خسارت محض که عصر امروز در تالار سوره حوزه هنری برگزار شد با بیان اینکه باید نقدها و ملاحظات مربوط به IPC و مبانی فکری مخالفین و موافقین این قراردادها را بررسی کنیم، اظهار کرد: مقام معظم رهبری در تیر ماه سال ۹۴ و همچنین در دیدار با دانشجویان یک معیاری را برای قراردادهای نفتی مطرح کردند و فرمودند باید قراردادهای نفتی با مصالح کلان کشور منطبق باشد و همه نهادهای قانونی وظایف خود را مجدانه در این زمینه پیگیری کنند.

وی افزود: متاسفانه فرمان مقام معظم رهبری با این معیار تاکنون اجرا نشده است زیرا انتظار می رفت نهادهایی مانند مرکز پژوهش های مجلس، مرکز تحقیقات استراتژیک، مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری در اجرای فرمان رهبری جلسه بگذارند و این قراردادها را از منظر مصالح نظام بررسی کنند.

درخشان تاکید کرد: اگر این کار انجام شده بود باید صاحبنظران فکری را در جریان مواضع خود قرار می دادند، هر کسی با قراردادهای نفتی و شرکت های نفتی آشنا باشد متوجه می شود که قراردادهای نفتی با این دسته از شرکت های نفتی که امروز قصد سرمایه گذاری در ایران را دارند یک مقوله کاملا متفاوت با خرید هواپیما و خودروسازی است.

وی افزود: به عنوان مثال شاید نظام بانکداری ما به لحاظ تطبیق با قانون مساله ای نداشته باشد اما به لحاظ اسلامی مغایرت های زیادی دارد. قراردادهای نفتی هم به صورت جزیی با قوانین کشور مشکلی ندارد اما این قراردادها پس از ۳۰ سال چه تصویری از صنعت نفت می‌سازد؟ این صنعت نفت بعد از ۳۰ سال آیا در راستای مصالح ملی است؟

تحلیل‌گر قراردادهای نفتی گفت: نقادان و مدافعان IPC یک وجه تمایز جدی دارند؛ منتقدان با مبانی کارشناسی، علمی و مستندات صحبت می کنند اما مدافعان احساسی سخن می گویند. این احساس از کجا نشات گرفته است؟

درخشان افزود: مدافعان به منتقدان می گویند آیا شما با اینکه شرکت های نفتی در کشور سرمایه گذاری کنند مخالف هستید؟ آیا نمی‌خواهید سرمایه وارد کشور شود؟ آنها انتظار دارند که ما بگوییم خیر مخالف نیستیم و پاسخ های این چنینی را می پسندند. آنها حتی یک استدلال دانشگاهی‌پسند و کارشناسانه هم نگفتند ولی منتقدان می گویند ما ناراحت ورود سرمایه خارجی ها نیستیم اما آیا می دانید آنها چقدر سرمایه خواهند برد؟

وی تاکید کرد: ما ناراحت این هستیم که شرکت های خارجی چه مقدار پول می خواهند از کشور خارج کنند. سرمایه ای که متعلق به فرزندان ماست اما مدافعان هیچ پاسخ مستدلی نداده اند.

تحلیل‌گر قراردادهای نفتی با بیان اینکه قراردادهای IPC برای ازدیاد برداشت از میادین نفتی است گفت: ما هیچ محاسبه ای از جانب مدافعان IPC ندیدیم. کار ما تنظیم قراردادهای نفتی است و هیچ کار کارشناسی در این زمینه انجام نشده است.

وی خاطرنشان کرد: شرکت های نفتی اگر می خواهند حضور بلندمدت ۲۵ تا ۳۰ ساله در کشور داشته باشند تازه اول فرصت‌طلبی شان است زیرا یک شرکت خارجی نفتی اگر وارد کشور شود و چند سال بماند تازه فرصت طلبی اش آغاز می شود و تازه می خواهد تا سال های سال بماند.

درخشان با تاکید بر اینکه تمام قراردادهای نفتی محرمانه است گفت: همه بحث های امروز که در مورد قرارداد IPC می شود در کلیات آن است بلکه جزییات آن برای مدت ۳۰ سال کاملا محرمانه است. حضور این شرکت ها در این سال ها باید مورد بررسی قرار گیرد و ببینیم صنعت نفت ما را به کجا می برد.

درخشان خاطرنشان کرد: آیا این شکل از مطالعات انجام شده است؟ مدافعان با حساب سرانگشتی در حال محسابه قراردادهای نفتی هستند به ما می گویند مگر نمی خواستید کشور به لحاظ فناوری رشد کند؟ ما در IPC در کنار هر شرکت خارجی یک شرکت داخلی قرار دادیم تا با حضور در عملیات نفتی به فناوری های صنعت نفت آشنایی پیدا کنند و با اصول مدیریت پروژه ها آشنا شوند.

تحلیل‌گر قراردادهای نفتی گفت: ما به آنها گفتیم مگر شما می دانید فناوری صنعت نفت چجیست؟ مگر صحبت از شیرینی پزی و آشپزی است که یک شاگرد آشپز را کنار یک آشپز بگذارید تا آموزش بببینند؟ فناوری صنعت نفت بسیار پیچیده است معلوم می شود مدافعان IPC یا فناوری را نمی دانند یا از انتقال فناوری بی‌خبر هستند.

درخشان گفت: فناوری انتقال دادنی نیست بلکه باید جذب شود وظرفیت جذب فناوری هم باید موجود باشد امروز مدافعان IPC باید بگویند فناوری چگونه منتقل می شود ما در یک جلسه ای از آنها این توضیح را خواسیم اما آنها نتواسنتند ت وضیح دهند.

وی تاکید کرد: امروز هیچ ساز و کار و پیوست فناوری وجود ندارد این حرف هایی که مدافعان IPC می زنند صرفا برای عوام است نه برای متخصصان می گویند برای تولید روزانه ۸ میلیون بشکه نفت نیاز به خارجی ها داریم اصلا مخازن نفتی ما باید ظرفیت تولید را داشته باشند. امروز مخازن نفتی ما آن انرژی و فشار لازم را ندارد تا ما بتوانیم روزانه ۷ میلیون بشکه نفت تولید کنید.

درخشان تاکید کرد: اگر به مخزن نفت فشار بیاورید نفت برای نسل های آینده غیرصیانتی می شود. امروز در عربستان یک شرکت خارجی هم وجود ندارد و تمام کارهای حوزه نفت عربستان را شرکت های خدماتی انجام می دهند یعنی بساط شان را برای ۳۰ سال در عربستان پهن نمی کنند. این حرف هایی که امروز مدافعان IPC می زنند برای دوران قاجار و پهلوی است. کنسرسیوم نفتی هم برای ۲۰ سال بود اما IPC برای ۲۵ تتا ۳۰ سال است.

درخشان گفت: زمانی مدافعان IPC می گفتند ما می خواهیم با مدل جدید قراردادهای نفتی شرکت نفت را بین المللی کنیم و می خواهیم فناوری را به داخل کشور انتقال دهیم اما الان می گویند چون پول نداریم و فقیر شده ایم و شرکت نفت بدهی دارد و یارانه کمر ما شکسته است بنابراین باید شرکت خارجی بیاید و نفت ما را تولید کند و پول آن را هم به ما بدهد.